Verslaat deze Nederlandse ETF de AEX?

In het kort:

• Wat is het? iShares MSCI Netherlands (EWN) is een single-country ETF die de MSCI Netherlands IMI 25/50 volgt: brede dekking van large-, mid- én small-caps met cappingregels tegen overconcentratie.

• Verschil met AEX: AEX = 25 blue-chips met 15%-cap; EWN/MSCI = veel meer namen (marktbreder) met 25/50-caps, waardoor wegingen en sectorverdeling duidelijk kunnen afwijken.

• Praktisch: kosten ~0,50%, USD-notering ⇒ valutarisico; geschikt als satelliet voor gerichte NL-blootstelling, minder geschikt als enige aandelenpositie (single-country/concentratierisico).

Wat is de iShares MSCI Netherlands ETF?

De iShares MSCI Netherlands ETF (tickersymbool EWN) is ontworpen om de prestaties van de Nederlandse aandelenmarkt zo direct mogelijk te volgen. De fondsaanbieder beschrijft het als een portefeuille van “Dutch equities”, waarmee wordt bedoeld dat de onderliggende index uitsluitend aandelen van Nederlandse ondernemingen omvat. Het is dus geen mix van Benelux of eurozone, maar een single-country exposure die je blootstelling geeft aan bedrijven met Nederlandse domicilie en notering.

De index onder de motorkap: MSCI Netherlands (IMI 25/50)

De ETF volgt een MSCI-index voor Nederland. In de praktijk gaat het om de MSCI Netherlands IMI 25/50 of een nauw verwante MSCI-variant. “IMI” staat voor “Investable Market Index” en betekent dat zowel large-, mid- als small-caps zijn inbegrepen, zodat vrijwel de volledige vrij verhandelbare marktkapitalisatie van Nederland is afgedekt. MSCI geeft aan dat de IMI-index ongeveer 99% van de free-float marktkapitalisatie bestrijkt.

De toevoeging “25/50” verwijst naar gewichtsplafonds die MSCI toepast om te voldoen aan Amerikaanse RIC-regels: geen enkele positie mag meer dan 25% wegen en de gewichten van alle posities boven 5% samen mogen niet meer dan 50% zijn. Dit houdt enkele zwaargewichten in toom en vergroot de investeerbaarheid. MSCI’s factsheet en methodologiedocumenten leggen dit gedetailleerd uit.

Met een rendement van bijna 27% presteerde het fonds het afgelopen jaar duidelijk beter dan de AEX.

Bron: MSCI

Het verschil met de AEX: breedte, caps, caps-regels en representativiteit

Het meest tastbare verschil tussen de iShares MSCI Netherlands ETF en de AEX is de breedte van de marktdekking. De AEX is een free-float marktkapitalisatie-gewogen index van in de regel 25 grootste en meest verhandelde aandelen op Euronext Amsterdam. Daarmee fungeert de AEX als een blue-chip barometer, maar hij dekt niet automatisch de mid- en small-caplaag. Euronext beschrijft de AEX in de officiële factsheet als “de 25 grootste en meest actief verhandelde aandelen”, met cappingregels om de investeerbaarheid te borgen. Daarnaast hanteert de AEX-familie een maximale weging van 15% per aandeel om dominantie door één zwaargewicht te voorkomen, wat in de rulebook is vastgelegd.

De MSCI Netherlands (IMI 25/50) pakt het anders aan. In plaats van een vaste korf van 25 namen gebruikt MSCI een investable-market-benadering die large-, mid- en small-caps omvat. Daardoor kan het aantal constituent-aandelen aanzienlijk hoger liggen dan bij de AEX en is de sector- en stijlspreiding vaak anders. Bovendien gelden 25/50-caps op indexniveau in plaats van een vast 15%-plafond per aandeel zoals bij de AEX. Dat heeft gevolgen voor de gewichten van de grootste Nederlandse aandelen: in de MSCI-benadering kan een topnaam tijdelijk dichter bij 25% zitten zolang de 25/50-regel en herwegingen dat toelaten, terwijl de AEX een strikter 15%-cap kent. MSCI’s factsheets en methodologie bevestigen deze verschillen in opzet en capping.

De AEX steeg daarentegen maar zo’n 8,7% dit jaar.

Bron: ABN Amro

Een tweede verschil is de reikwijdte over de marktkapitalisaties. Waar de AEX primair de grootste namen volgt, biedt de iShares-ETF via de MSCI-index ook toegang tot middelgrote en soms kleinere bedrijven die relevant zijn voor de Nederlandse economie, maar buiten de AEX kunnen vallen. Daardoor kan de volatiliteit en factorblootstelling anders uitpakken dan bij een pure AEX-tracker. Euronext publiceert periodiek herzieningen en benadrukt dat wijzigingen in methode en samenstelling plaatsvinden om relevantie en investeerbaarheid te waarborgen; MSCI herweegt indexen volgens hun eigen schema. Deze dynamiek kan tot zichtbare verschillen leiden in prestaties, sectorwegingen en risicoprofiel.

Kosten, verhandelbaarheid en valuta-aspecten

De lopende kosten (expense ratio) van EWN liggen volgens verschillende databronnen rond de 0,50%. Dat is gebruikelijk voor single-country ETF’s in de VS-notering, maar doorgaans hoger dan de ultra-lage kosten van brede wereldtrackers.Bij de verhandelbaarheid speelt mee dat EWN in de VS noteert; je handelt dus in USD op een Amerikaanse beurs. Voor Nederlandse beleggers betekent dit een valutarisico naast het aandelenrisico. Het onderliggende universum is weliswaar 100% Nederlands, maar het fonds noteert en keert doorgaans in dollars uit, waardoor EUR/USD-schommelingen de beleggingsresultaten in euro kunnen beïnvloeden. De iShares-pagina en onafhankelijke ETF-profielen geven actuele kosten- en handelsinformatie; controleer deze altijd bij je broker voordat je handelt.

Sector- en concentratierisico in de praktijk

De Nederlandse markt kent een aantal zwaargewichten die een groot deel van het rendement kunnen bepalen. Dat geldt voor de AEX, maar ook voor de MSCI-Nederland-indices. De 25/50-caps van MSCI voorkomen extreme concentratie, maar sluiten niet uit dat een paar grote namen een substantiële impact hebben op het fondsresultaat. De brede IMI-aanpak voegt mid- en small-caps toe, wat de spreiding vergroot en de representativiteit van de totale markt verbetert. Toch blijft een single-country-fonds gevoelig voor landspecifieke schokken, beleidswijzigingen en sectorspecifieke ontwikkelingen die in Nederland relatief groot zijn. MSCI beschrijft de samenstelling en de dekking van large/mid/small-caps, terwijl Euronext voor de AEX het aantal constituents begrenst en een 15%-cap hanteert; het verschil in aanpak verklaart de alternatieve concentratieprofielen.

Top 5 holdings van de Netherlands ETF.

Bron: BlackRock

Dividend en fiscaliteit in vogelvlucht

De ETF ontvangt dividenden van Nederlandse ondernemingen. Als VS-gedomicilieerd fonds verwerkt EWN die dividenden binnen het fonds, waarbij verdragsregels en eventuele bronheffingen op ondernemingsniveau een rol spelen. Voor Nederlandse particuliere beleggers tellen de uitkeringen en de waarde van de ETF in het algemeen mee in Box 3; bij dividenduitkeringen kan sprake zijn van ingehouden bronbelasting die via fondsstructuur en belastingverdragen geheel of gedeeltelijk wordt verrekend of doorgegeven. Controleer altijd de fondsdocumentatie en je persoonlijke fiscale situatie. De productpagina van iShares vermeldt de distributiehistorie en juridische kenmerken; de uiteindelijke fiscale behandeling hangt af van jouw omstandigheden en eventueel toepasselijke verdragen.

Voor wie is de iShares MSCI Netherlands ETF geschikt?

Deze ETF past bij beleggers die gerichte, pure Nederlandse exposure zoeken en tegelijkertijd het AEX-kader willen overstijgen door ook mid- en small-caps mee te nemen. Wie de binnenlandse markt wil gebruiken als bouwsteen naast wereldwijde kernposities, kan EWN inzetten als satelliet. Het fonds is minder geschikt als enige aandelenpositie, omdat een single-country ETF altijd concentratierisico kent en minder divers is dan een wereldtracker. Beleggers moeten bovendien comfortabel zijn met USD-notering en de daarbij horende valutabewegingen.

Praktische aandachtspunten vóór je koopt

• Controleer kosten en spreads bij jouw broker.

• Bekijk de laatste holdings en wegingen en verifieer of de ETF nog steeds de beoogde MSCI-index volgt.

• Let op herwegingen van de index en eventuele methodewijzigingen bij Euronext (voor de AEX-vergelijking) en bij MSCI (voor EWN’s benchmark).Door de verschillende cap-regels en constituent-kaders zullen EWN en een AEX-tracker in de praktijk anders bewegen, ook al zijn beide “Nederland”. De meest actuele factsheets van iShares, MSCI en Euronext zijn de primaire bronnen om deze verschillen door de tijd heen te blijven volgen.

Conclusie

De iShares MSCI Netherlands ETF biedt een zuivere en brede Nederlandse exposure die verder reikt dan de AEX. Door de IMI-aanpak met large-, mid- en small-caps en de 25/50-caps is het fonds beter te positioneren als volwaardige Nederland-bouwsteen in een gespreide portefeuille. Het verschil met de AEX is duidelijk: de AEX is een strakke selectie van 25 zwaargewichten met een 15%-cap per naam, terwijl EWN via MSCI Nederland veel meer marktbrede representatie geeft. Let wel op kosten, USD-notering en de implicaties van domicilie en dividendverwerking. Wie bewust kiest voor een single-country tilt richting Nederland en het AEX-kader wil overstijgen, vindt in EWN een krachtig alternatief dat uitsluitend Nederlandse bedrijven volgt en de binnenlandse markt in de volle breedte vastlegt. Voor actuele gegevens en documentatie zijn de officiële pagina’s van iShares, MSCI en Euronext het startpunt.

Wie EWN als satelliet inzet, let naast indexkeuze vooral op handels- en valutakosten: de USD-notering maakt elke conversie direct zichtbaar in het netto rendement. Een broker met lage valutakosten en efficiënte orderuitvoering voorkomt dat kosten de meerwaarde van deze gerichte Nederland-blootstelling wegpoetsen.

MEXEM, door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025, maakt goedkoop en betrouwbaar handelen mogelijk met slechts 0,005% valutakosten, tegenover 0,25% bij DEGIRO en SAXO Bank. Dat verschil kan voor de gemiddelde belegger oplopen tot honderden tot duizenden euro’s per jaar. Daarmee geldt MEXEM voor veel beleggers als de meest complete keuze voor wie lage kosten en internationale spreiding belangrijk vindt.