Chipindustrie waarschuwt: is dit het moment om risico’s af te bouwen?
- J. van den Poll
- 46 minuten geleden
- 5 minuten om te lezen
In het kort:
ASML verdient vooral aan EUV-machines én stabiele service-inkomsten, die cruciaal zijn voor moderne chipproductie.
Het bedrijf blijft uniek dankzij zijn technologische voorsprong en de introductie van High-NA EUV in 2026.
China ontwikkelt een eigen EUV-alternatief, maar ligt nog jaren achter; ASML blijft voor beleggers aantrekkelijk door blijvende chipvraag en hoge marges.
ASML is in 2026 nog steeds een van de belangrijkste technologiebedrijven ter wereld. Het Nederlandse bedrijf bouwt de machines die nodig zijn om de allerkleinste en krachtigste computerchips te maken. Veel beleggers zien ASML als een unieke speler met een grote technologische voorsprong. Tegelijkertijd groeit de aandacht voor de ontwikkelingen in China, waar een soortgelijk systeem in opbouw is. Om te begrijpen hoe sterk ASML in 2026 echt staat, is het belangrijk om te weten hoe het bedrijf zijn geld verdient, waarom het zo’n unieke positie heeft en welke risico’s er door geopolitieke ontwikkelingen bij komen.
Hoe verdient ASML zijn geld?
ASML verdient vooral aan de verkoop van lithografiemachines. Dit zijn indrukwekkend grote en complexe apparaten die met licht minuscule patronen op silicium kunnen tekenen. De duurste en meest geavanceerde machines heten EUV-machines. Deze zijn nodig om de allerkleinste chips te maken die worden gebruikt in smartphones, datacenters, kunstmatige intelligentie en andere moderne technologieën. EUV-machines kosten honderden miljoenen euro’s en worden wereldwijd maar op een paar plekken gebruikt, namelijk bij TSMC, Samsung en Intel.
Daarnaast haalt ASML een steeds groter deel van zijn omzet uit service en onderhoud. Klanten hebben langdurige ondersteuning nodig omdat de machines continu op de hoogste nauwkeurigheid moeten blijven werken. Servicecontracten zorgen daardoor voor stabiele inkomsten, ongeacht schommelingen in de chipmarkt. ASML verdient ook aan upgrades en software die de prestaties van bestaande machines verbeteren. Dit maakt het bedrijf minder afhankelijk van het moment waarop klanten besluiten om nieuwe machines te kopen.
Financiële resultaten en marges (2020–2027, in miljoen EUR).
Waarom is ASML in 2026 zo uniek?
ASML is het enige bedrijf ter wereld dat EUV-machines kan bouwen. Deze technologie is gebaseerd op extreem ultraviolette lichtgolven die een veel scherpere focus mogelijk maken dan traditionele methoden. De engineering achter deze machines is zo complex dat andere bedrijven het niet kunnen repliceren, zelfs als ze de theorie kennen. Een belangrijk onderdeel daarvan is de diepe samenwerking met gespecialiseerde leveranciers zoals Zeiss, dat de optiek maakt. Dit netwerk van unieke partners zorgt ervoor dat niemand zomaar een vergelijkbare machine kan bouwen.
In 2026 staat vooral de introductie van High-NA EUV centraal, een nog geavanceerdere generatie die nodig is voor toekomstige chiptechnologie. Deze nieuwe machines bieden een hogere precisie en vormen daarmee de volgende stap in de chipindustrie. Ze zijn duurder, zeldzamer en nog moeilijker te produceren dan eerdere EUV-systemen. ASML’s voorsprong wordt hierdoor groter omdat het bedrijf vooroploopt in een technologie waar de wereld niet zonder kan.
Daarnaast spelen geopolitieke factoren een belangrijke rol. De export van geavanceerde machines naar China is sterk beperkt. Hierdoor bestellen bedrijven uit de VS, Europa, Taiwan en Zuid-Korea veel eerder en in grotere aantallen, omdat zij zeker willen zijn van toekomstige levering. Dat zorgt voor jarenlange orderboeken en een sterke positie voor ASML.
ASML levert de nieuwe High-NA EUV aan onder andere Intel.
De Chinese uitdaging: hoe serieus is deze dreiging?
De belangrijkste nieuwe ontwikkeling is dat China werkt aan een eigen EUV-achtige machine. Deze poging wordt ook wel het Chinese ‘Manhattan Project’ genoemd, een verwijzing naar de haast en geheimhouding waarmee het project wordt uitgevoerd. China moest dit wel doen nadat exportbeperkingen verhinderden dat het EUV- of zelfs de nieuwste DUV-machines van ASML kon kopen. Hierdoor werd het land gedwongen om de technologie zelfstandig te ontwikkelen.
In Shenzhen zou inmiddels een eerste prototype bestaan. Het is gebouwd met behulp van ex-ASML-ingenieurs die hun kennis hebben meegenomen. Deze ingenieurs zouden zelfs onder aliasnamen hebben gewerkt om hun betrokkenheid geheim te houden. Het doel van China is duidelijk: volledige onafhankelijkheid in chipproductie, zonder westerse technologie.
Toch is het onderscheid tussen een prototype en een werkend industrieel systeem enorm. Volgens ASML’s nieuwe CEO Christophe Fouquet duurt het “vele, vele jaren” om een machine te maken die op massaproductieniveau kan functioneren. Ook al lijkt China sneller te gaan dan ASML destijds deed, de echte uitdaging ligt niet alleen in de machine zelf maar vooral in de toeleveringsketen. EUV-machines bestaan uit duizenden onderdelen waarvan sommige wereldwijd maar door één bedrijf worden geproduceerd. China moet dat hele ecosysteem repliceren, niet alleen de machine.
De verwachting is dat China mogelijk tegen 2028 of 2030 zijn eerste werkende chips met eigen EUV-technologie kan produceren. Als dat gebeurt, wordt de voorsprong van ASML kleiner, maar nog steeds aanzienlijk. ASML werkt namelijk ondertussen verder aan verbeterde High-NA EUV-systemen en verkent zelfs toekomstige technologieën zoals Hyper-NA. De race is dus niet voorbij, maar ASML ligt voorlopig nog stevig aan kop.
Waarom blijft ASML aantrekkelijk voor beleggers?
De vraag naar geavanceerde chips blijft groeien, vooral door de snelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie en datacenters. Om deze chips te maken zijn EUV- en High-NA-machines onmisbaar, waardoor ASML profiteert van langdurige trends. De sterke positie van het bedrijf, het groeiende aandeel van service-inkomsten en de beperkte productiecapaciteit zorgen voor stabiele inkomsten en hoge marges.
Hoewel de Chinese uitdaging serieuze aandacht verdient, is het belangrijk te benadrukken dat ASML nog altijd een brede technologische voorsprong heeft. Zelfs als China succesvol wordt, zal de wereldwijde vraag naar chips zo groot blijven dat beide systemen naast elkaar kunnen bestaan. Voor beleggers blijft de kernvraag hoe snel China vooruitgang boekt en hoe goed ASML zijn voorsprong weet te behouden.
Ook uniek in 2026
ASML verdient zijn geld met de verkoop van lithografiemachines en met service en software die klanten helpen om chips steeds kleiner en krachtiger te maken. In 2026 blijft het bedrijf uniek dankzij zijn technologische voorsprong en de introductie van High-NA EUV. China werkt aan een alternatief, maar staat nog voor grote uitdagingen. De komende jaren zullen bepalen hoe groot ASML zijn voorsprong kan houden, maar voorlopig blijft het een van de meest unieke en belangrijke bedrijven in de wereldwijde chipindustrie.
Ook voor particuliere beleggers die inspelen op dit soort structurele trends is niet alleen de keuze van het aandeel belangrijk, maar ook de kosten waartegen wordt gehandeld. Op lange termijn kunnen transactiekosten, valutakosten en efficiëntie een merkbaar verschil maken in het uiteindelijke rendement, zeker bij internationale aandelen zoals ASML.
MEXEM werd door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025. Beleggers handelen er tegen 0,005 procent valutakosten, tegenover circa 0,25 procent bij partijen als DEGIRO en SAXO Bank, een verschil dat voor actieve beleggers kan oplopen tot honderden of zelfs duizenden euro’s per jaar. Daarmee geldt MEXEM voor veel beleggers als de meest complete keuze voor wie lage kosten en internationale spreiding belangrijk vindt.
