Belasting over crypto: Zo werkt het

In het kort:

• Belastingplicht voor crypto in 2024: Cryptocurrencies vallen onder box 3. Je betaalt pas belasting als je vermogen boven het heffingsvrije vermogen (€57.000 per persoon) uitkomt. Het fictieve rendement is 6,04% en het tarief is 36%.

• Aangifteproces: De waarde van je crypto wordt berekend op basis van de koers op 1 januari om 00:00. Maak een screenshot of noteer de waarde om fouten te voorkomen. Schulden boven een bepaalde drempel zijn aftrekbaar.

• Boetes en wijzigingen: Vergeet je aangifte te doen? Dat kan leiden tot forse boetes van maximaal 300%. Voor 2025 wordt het heffingsvrije vermogen verhoogd naar €57.684 en het fictieve rendement aangepast naar 5,88%.

Cryptocurrencies zoals Bitcoin (BTC) en Ethereum vallen in Nederland onder box 3. Box 3 omvat al je vermogen, zoals spaargeld, beleggingen en andere bezittingen. Maar niet iedereen hoeft belasting te betalen over hun crypto. Dit hangt af van je totale vermogen en de grens van het heffingsvrij vermogen, die voor 2024 is vastgesteld op €57.000 per persoon (€114.000 voor fiscale partners). Vooral na de recente stijgingen in de markt en de vragen die ik hier nog wel eens over heb gekregen leek het mij goed hier nog een artikel aan te wijdden, dus bij deze!

Laten we beginnen met een klein voorbeeld, stel, je je hebt €150.000 aan crypto en een studieschuld van €15.000? Dan wordt de waarde van je vermogen verminderd met €11.300 (na aftrek van de drempel van €3.700).

Het resterende bedrag boven het heffingsvrij vermogen is belastbaar.

Hoe bereken je je cryptowaarde?

De peildatum is hierbij cruciaal. Voor de aangifte over 2024 gebruik je de waarde van je crypto op 1 januari 2024 om 00:00. Dit betekent dat je de koers van je cryptocurrencies op dat exacte moment moet vastleggen. Een screenshot van je wallet of exchange-account wordt aanbevolen.

Stel, je bezit een flink bedrag aan cryptovaluta en je wilt weten hoeveel box 3-belasting je daarover moet betalen. We lopen in dit voorbeeld stap voor stap door de berekening heen. We leggen uit hoe het heffingsvrije vermogen wordt toegepast, hoe het fictieve rendement wordt berekend, en waarom vooral de stap over het aandeel in de rendementsgrondslag belangrijk is – zeker als je meerdere soorten vermogen hebt.

Stap 1: Bepaal je vermogen en corrigeer voor schulden

We beginnen met het vaststellen van je netto vermogen in box 3: je bezittingen minus je schulden op 1 januari. In dit voorbeeld gaan we uit van €150.000 aan cryptovaluta en €15.000 aan schulden.

Schulden zijn niet volledig aftrekbaar. Je moet eerst een drempel van €3.700 aftrekken. Dat betekent dat je in dit geval €15.000 - €3.700 = €11.300 aan schulden mag aftrekken.

Je rendementsgrondslag wordt dan:€150.000 (bezittingen) – €11.300 (aftrekbare schuld) = €138.700

Stap 2: Trek het heffingsvrije vermogen af

Iedereen heeft recht op een heffingsvrij vermogen. In 2024 is dit €57.000 per persoon.

Je grondslag sparen en beleggen (het bedrag dat echt belast wordt) is dan: €138.700 – €57.000 = €81.700

Stap 3: Bereken het fictieve rendement

De Belastingdienst gaat uit van een fictief rendement. Voor cryptovaluta geldt in 2024 een percentage van 6,04%. Dat betekent dat je geacht wordt 6,04% rendement te behalen over je volledige cryptovermogen.

• Fictief rendement op crypto (6,04% van €150.000):€150.000 × 6,04% = €9.060

• Fictief rendement op schulden (–2,61% van €11.300):€11.300 × –2,61% = –€295,93

Totaal fictief rendement: €9.060 – €295,93 = €8.764,07

Dit is het totale fictieve rendement dat aan je crypto wordt toegerekend.

Stap 4: Bepaal je aandeel in de rendementsgrondslag

Nu bereken je welk deel van je vermogen daadwerkelijk belast wordt. Je deelt de grondslag sparen en beleggen (€81.700) door de rendementsgrondslag (€138.700), en vermenigvuldigt dat met 100 om je aandeel te berekenen:

€81.700 ÷ €138.700 × 100 = 58,90%

Dat betekent dat slechts 58,90% van je fictieve rendement belast wordt. De rest valt onder het heffingsvrije vermogen.

Deze stap is vooral belangrijk als je meerdere soorten vermogen hebt (zoals spaargeld en beleggingen), omdat dan per categorie een ander rendement geldt. Door met het aandeel te werken, wordt het heffingsvrije vermogen eerlijk verdeeld.

Stap 5: Bereken het voordeel uit sparen en beleggen

We nemen het fictieve rendement (€9.060) en vermenigvuldigen dat met 58,90%:

€8.764,07 × 58,90% = €5.162,32

Dit is het belastbare rendement.

Stap 6: Bereken de verschuldigde belasting

In 2024 is het belastingtarief in box 3 vastgesteld op 36%. Je betaalt dus:

€5.162,32 × 36% = €1.858,44

In dit voorbeeld betaal je €1.858,44 aan belasting over je cryptovermogen van €150.000. Door stap voor stap te werken, zie je hoe schulden, het heffingsvrije vermogen en het fictieve rendement samen de uiteindelijke belasting bepalen.

Let op: als je ook spaargeld of andere beleggingen hebt, verandert je rendementsmix én het aandeel in de rendementsgrondslag. In dat geval wordt het nog belangrijker om elke stap nauwkeurig te doorlopen!

Wat als je geen aangifte doet?

Cryptobezitters die hun vermogen niet correct opgeven riskeren stevige boetes. De Belastingdienst kan een boete van 300% van de verschuldigde belasting opleggen. Stel dat je €1.000 belasting moet betalen, dan kan de boete oplopen tot €3.000.

Om fouten te voorkomen, adviseert de Belastingdienst om altijd aangifte te doen, ook als je geen brief ontvangt. Controleer je situatie zorgvuldig, vooral als je vermogen de grens van het heffingsvrije vermogen nadert.

Wijzigingen in 2025

Voor het belastingjaar 2025 zijn er enkele aanpassingen:

• Heffingsvrij vermogen: Verhoogd naar €57.684 per persoon.

• Fictief rendement: Verlaagd naar 5,88%.

• Aangifteformulier: Er wordt explicieter gevraagd naar je crypto-bezit.

Tips voor crypto-investeerders

1. Maak een screenshot van je wallet op 1 januari om 00:00.

2. Schrijf je transacties en bezittingen goed op, zodat je later de waarde kunt berekenen.

3. Houd rekening met aftrekbare schulden, zoals studieschuld of creditcardschulden boven de drempel van €3.700.

4. Wees eerlijk bij je aangifte om boetes te voorkomen.

   
   

Wil je alles nog eens nalezen? Kijk op de website van de Belastingdienst voor meer details over belasting over crypto. Succes met je aangifte!