Wat is private equity en waarom is het lastiger voor retailbeleggers
- J. van den Poll
- 3 uur geleden
- 6 minuten om te lezen
In het kort:
Wat is private equity? Investeren in meestal niet-beursgenoteerde bedrijven met actieve betrokkenheid en invloed via stemrecht, gericht op groei, herstructurering of latere verkoop.
Waarom lastig voor particulieren? Hoge minimale inleg, lange looptijd, beperkte liquiditeit, kapitaalopvragingen en strenge regelgeving/toetsing.
Hoe toch exposure krijgen? Via indirecte routes zoals holdings en investeringsmaatschappijen, listed private equity fondsen, ETF’s op listed private equity of met extra aandacht voor kosten en liquiditeit, ELTIF 2.0 en platform/feeder-structuren
Private equity betekent dat je investeert in bedrijven die meestal niet op de beurs staan. Zo’n investering gaat vaak samen met actieve betrokkenheid. Een private equity partij koopt aandelen, krijgt daarmee stemrecht en kan strategische keuzes beïnvloeden. Het doel is doorgaans om het bedrijf te laten groeien, een herstructurering door te voeren, een overname mogelijk te maken of later te verkopen, soms via een beursgang.
In Nederland is private equity een grote sector. De branchevereniging NVP publiceert hierover cijfers en meldt dat duizenden Nederlandse bedrijven een private equity of venture capital investeerder als aandeelhouder hebben.
Voor particuliere beleggers is direct instappen in klassieke private equity fondsen vaak lastig. Dat komt omdat de minimale inleg vaak heel hoog is en regelmatig in de tonnen loopt. Daarnaast is de looptijd lang en is het geld meestal jarenlang niet vrij opneembaar. Fondsen werken ook met kapitaalopvragingen, waardoor je niet altijd in één keer precies weet wanneer al je geld wordt gebruikt. Tot slot speelt regelgeving een belangrijke rol, omdat aanbieders vaak moeten toetsen of een product geschikt is voor niet professionele beleggers.
Daarom komen de meeste retailbeleggers uit bij indirecte manieren om toch blootstelling aan private equity te krijgen.
Opbouw van een private equity fonds: General Partner, Limited Partners en portefeuille-investeringen
Investeren via de beurs met holdings en investeringsmaatschappijen
De meest toegankelijke route loopt via de beurs. Je koopt dan een aandeel van een holding of investeringsmaatschappij via een normale broker, zoals DEGIRO of Saxo. Voorbeelden zijn HAL Trust op Euronext Amsterdam en Gimv op Euronext Brussels.
Met zo’n aandeel beleg je indirect in een portefeuille die vaak deels bestaat uit niet beursgenoteerde deelnemingen, aangevuld met cash of andere beleggingen. Het grote voordeel is dat je in principe dagelijks kunt kopen en verkopen. Tegelijk is het belangrijk om te beseffen dat de beurskoers kan afwijken van de intrinsieke waarde van de portefeuille, ook wel de Net Asset Value of NAV genoemd. Bij sommige holdings speelt bovendien concentratierisico, omdat één grote deelneming een groot deel van de waarde kan bepalen. Ook schulden en leverage kunnen een rol spelen, omdat dit rendement kan versterken, maar ook de risico’s kan vergroten. De kwaliteit van rapportage en transparantie verschilt per partij en kan dus ook meewegen.
Listed private equity fondsen en closed end vehikels
Een tweede route is beleggen in beursgenoteerde private equity fondsen of vehikels. Dit zijn structuren die daadwerkelijk belangen houden in private bedrijven of in private equity fondsen. Ze zijn meestal dagelijks verhandelbaar op de beurs, maar de onderliggende beleggingen zijn dat niet. Daardoor kan de beurskoers afwijken van de NAV, soms zelfs langdurig met een korting of juist met een premie.
Deze route voelt voor veel beleggers als een meer directe private equity blootstelling, maar je moet accepteren dat waarderingen minder transparant zijn dan bij gewone aandelen. Ook is de beweging van korting of premie belangrijk, want die kan je rendement verbeteren of juist tegenwerken.
ETF’s op listed private equity als laagdrempelige start
Wie klein wil beginnen en direct brede spreiding wil, komt vaak uit bij ETF’s die zich richten op listed private equity. Je koopt dan één ETF die een index volgt van beursgenoteerde private equity spelers en vehikels.
Voorbeelden zijn de iShares Listed Private Equity UCITS ETF, die de S&P Listed Private Equity Index volgt en onder meer het ISIN IE00B1TXHL60 gebruikt. Een ander voorbeeld is de Xtrackers LPX Private Equity Swap UCITS ETF met ISIN LU0322250712, die de LPX Major Market index volgt.
Het is wel belangrijk om het verschil te begrijpen tussen listed en klassiek private equity. Met zo’n ETF koop je meestal aandelen van beursgenoteerde partijen die actief zijn in private equity, zoals asset managers en investeringsvehikels. Dat is niet één op één hetzelfde als deelnemen in een traditioneel illiquide private equity fonds met kapitaalopvragingen en een vaste looptijd. Toch kan dit voor retailbeleggers een praktische en toegankelijke ingang zijn.
Het lijkt voordeliger om bij een private-equityfirma te werken dan om aandeelhouder te zijn.
ELTIF 2.0 als Europese route naar private markets voor retail
Binnen de Europese Unie bestaat er een fondslabel voor lange termijninvesteringen, namelijk ELTIF. De herziening hiervan, vaak ELTIF 2.0 genoemd, is van toepassing sinds januari 2024. Het doel is om drempels te verlagen en dit type product breder bruikbaar te maken, ook voor particuliere beleggers.
In ELTIF structuren zie je vaak directere blootstelling aan private equity, private credit of infrastructuur. Sommige varianten bieden beperkte periodieke uitstapmogelijkheden, maar dit verschilt sterk per fonds. Bij deze route moet je extra goed letten op lock ups, uitstapvoorwaarden, hoe vaak waarderingen worden vastgesteld, hoe de kosten zijn opgebouwd en of de looptijd echt past bij jouw beleggingshorizon.
Nederlandse platforms en feeder fondsen met verschillende instapdrempels
Naast de beurs en ELTIF’s bestaan er ook platforms die toegang bieden tot private equity via feeder fondsen of fund of funds structuren. Hier zie je de trend waarbij private markten toegankelijker worden voor particuliere beleggers, maar de voorwaarden lopen sterk uiteen.
Als illustratie communiceert Marktlink Capital een instap vanaf €250.000 voor onder meer toegang via fund of funds of feeder structuren. Capler positioneert zich juist met een instap vanaf €5.000.
Bij dit soort oplossingen is het extra belangrijk om op kostenlagen te letten. Er kunnen platformkosten bovenop fondskosten komen, en daarnaast kunnen er prestatievergoedingen gelden. Ook kunnen de looptijd en uitstapmogelijkheden beperkter zijn dan bij beursgenoteerde oplossingen. Het is daarom verstandig om altijd het KID en het prospectus te lezen en het totale kostenplaatje, inclusief performance fees, goed te begrijpen.
Direct investeren via crowdfunding of directe deals is vaak iets anders dan private equity
Je kunt ook rechtstreeks investeren in bedrijven via crowdfunding of equity platforms. Dit lijkt soms op private equity, maar in de praktijk is het vaak een andere categorie. Je mist geregeld de professionele dealflow en de diepgaande due diligence die klassieke private equity partijen doen. Ook heb je meestal minder governance invloed en is spreiding vaak beperkt.
Dit soort investeringen kun je beter zien als een aparte risicoklasse, die vaker richting startups of MKB equity gaat dan richting klassieke private equity buyouts.
Waar je als retailbelegger vooral op moet letten
Als je als particuliere belegger private equity in je portefeuille wilt opnemen, helpt het om eerst duidelijk te bepalen wat je precies zoekt. Sommige beleggers willen vooral beursliquiditeit, omdat ze dagelijks willen kunnen kopen en verkopen. Andere beleggers zoeken juist meer blootstelling aan private markten en accepteren dat ze langer vastzitten. De investeringshorizon is daarbij cruciaal, omdat private equity vaak past bij een periode van ongeveer zeven tot tien jaar, zeker bij illiquide structuren.
Kosten verdienen ook veel aandacht. Een ETF heeft doorgaans een doorlopende kostenvoet, terwijl fondsen en platforms extra lagen kunnen hebben, zoals beheervergoedingen, platformkosten en prestatievergoedingen. Daarnaast is het verstandig om NAV en leverage goed te begrijpen, omdat bij holdings en closed end structuren de koers flink kan afwijken van de intrinsieke waarde. Spreiding blijft belangrijk, omdat één vehikel met veel concentratie een hoger risico kan geven dan een breder mandje. Tot slot speelt regelgeving mee, omdat sommige aanbiedingen alleen openstaan voor professionele of elective professionals en er toetsing kan plaatsvinden vanuit het kader van beleggersbescherming.
Een overzichtelijke routekaart voor de praktijk
Wie laagdrempelig wil beginnen, kiest vaak voor een ETF op listed private equity, omdat dit eenvoudig te kopen is en direct spreiding biedt. Wie meer Nederlandse of Europese holdings wil volgen en een actieve portefeuille aantrekkelijk vindt, kan kijken naar beursgenoteerde investeringsmaatschappijen zoals HAL Trust of Gimv. Wie dichter bij echte private markten wil komen en bereid is complexiteit en beperktere liquiditeit te accepteren, kan zich verdiepen in ELTIF 2.0 oplossingen of in platform en feeder structuren, waarbij voorwaarden en kosten per aanbieder sterk verschillen.
Welke route je ook kiest naar private equity, bij de meest toegankelijke varianten zoals holdings en ETF’s loopt het rendement uiteindelijk ook langs praktische punten als transactiekosten, valutakosten en uitvoering. Zeker bij internationale spreiding kunnen die fricties ongemerkt zwaarder wegen dan het verschil tussen twee vergelijkbare producten.
MEXEM is door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025. Beleggers handelen er goedkoop en betrouwbaar, met 0,005% valutakosten tegenover 0,25% bij DEGIRO en SAXO Bank, wat voor de gemiddelde belegger kan oplopen tot honderden tot duizenden euro’s per jaar. Zo positioneert MEXEM zich als beste allround broker van 2025, met tarieven die het rendement van beleggers merkbaar kunnen verbeteren.
Opmerkingen