De echte waarde van diversificatie in een beleggingsportfolio
- Mika Beumer
- 24 aug
- 5 minuten om te lezen
In het kort
De optimale spreiding in een portefeuille hangt af van kennis, risicoprofiel en de snelheid waarmee kapitaal kan worden hersteld.
Warren Buffett bewijst dat geconcentreerde portefeuilles vaak beter presteren wanneer beleggers hun investeringen grondig begrijpen.
Wereldwijde spreiding over regio’s en activaklassen verkleint risico’s en kan op lange termijn hogere rendementen opleveren.
Hoeveel spreiding een portefeuille werkelijk nodig heeft
De vraag hoeveel verschillende beleggingen ideaal zijn, is al decennialang onderwerp van discussie. Sommige beleggers zweren bij het bezitten van tientallen aandelen om zo min mogelijk risico te lopen. Anderen, vaak de meer ervaren beleggers, beweren dat te veel spreiding het rendement juist ondermijnt. Het antwoord ligt zelden aan een van beide uitersten, maar in een bewuste afweging tussen kennisniveau, risico en kapitaalpositie.
Wie goed begrijpt waarin hij investeert, hoeft doorgaans minder posities aan te houden. Warren Buffett verwoordt het kernachtig: diversificatie is een bescherming tegen onwetendheid. Voor de belegger die geen tijd of expertise heeft om bedrijven te analyseren, is brede spreiding een verstandige keuze. Maar wie wél in staat is om een onderneming te doorgronden, kan volstaan met een kleiner aantal zorgvuldig gekozen posities. In zijn hoogtijdagen hield Buffett vaak slechts vijf tot zes grote belangen, die samen het overgrote deel van zijn portefeuille vormden. Dat stelde hem in staat om zwaar in te zetten op zijn beste ideeën zonder het rendement te verdunnen met middelmatige keuzes.
Warren Buffet en zijn mening over diversificatie
De mate van spreiding hangt ook samen met het risico van de activa waarin wordt belegd. Investeren in solide, winstgevende ondernemingen met een voorspelbaar bedrijfsmodel vraagt minder spreiding dan beleggen in jonge bedrijven of sectoren met hoge volatiliteit. Hoe groter de kans op permanent verlies, hoe meer het loont om het risico te verdelen.
Daarnaast speelt het herstelvermogen van een belegger een rol. Wie slechts een klein bedrag investeert dat snel kan worden terugverdiend via salaris of andere inkomsten, kan zich permitteren om geconcentreerder te beleggen. Voor iemand die een groot vermogen ineens moet beheren, bijvoorbeeld na een erfenis, is het daarentegen veiliger om het kapitaal te spreiden over meerdere posities en sectoren.
De lessen van Buffett over focus en concentratie
Buffett’s carrière laat zien dat concentratie in de juiste omstandigheden geen gok is, maar een rationele keuze. Toen hij in de jaren zestig via zijn beleggingspartnerschap miljoenen beheerde, had hij vaak enkele kernposities die elk een fors deel van het totaal uitmaakten. In sommige gevallen ging meer dan een kwart van het vermogen naar één aandeel, zoals American Express. Die concentratie was gebaseerd op diepgaande kennis van het bedrijf, zijn concurrentiepositie en de waardering.
Voor beleggers die naast volatielere aandelenposities zoeken naar stabielere langetermijnopties, bieden vastgoedfondsen een solide aanvulling. Ontdek hier het actuele overzicht van de beste Nederlandse vastgoedfondsen!
Vandaag de dag bezit Berkshire Hathaway belangen in meer dan veertig beursgenoteerde bedrijven en tientallen dochterondernemingen. Dit is echter geen teken dat Buffett plotseling in extreme spreiding gelooft. De omvang van Berkshire dwingt hem om alleen te investeren in de allergrootste ondernemingen, de zogenaamde elephants, waardoor het moeilijker is om enorme concentraties aan te houden. Kleinere beleggers kennen die beperking niet. Zij kunnen hun kapitaal richten op de meest kansrijke bedrijven binnen hun kring van competentie, mits ze bereid zijn het werk te doen dat nodig is om die kansen te herkennen.
De 10 grootste posities van Berkshire Hathaway
Buffett waarschuwt wel voor het gevaar van wat Peter Lynch ooit diworsification noemde: het toevoegen van minderwaardige beleggingen enkel om een gevoel van spreiding te creëren. Dit kan ertoe leiden dat het rendement van de beste posities verwatert zonder dat het risico daadwerkelijk afneemt.
Wereldwijde spreiding en het vermijden van home bias
Veel particuliere beleggers denken dat ze goed gespreid zijn zodra ze aandelen uit verschillende Amerikaanse sectoren bezitten of enkele binnenlandse beleggingsfondsen aanhouden. In werkelijkheid hebben ze vaak last van home bias, de neiging om vooral te investeren in bekende, lokale namen. Het probleem is dat de Verenigde Staten weliswaar ongeveer zestig procent van de wereldwijde aandelenmarkt vertegenwoordigen, maar dat betekent ook dat veertig procent van de kansen buiten het vizier blijft.
Echte diversificatie vraagt om het betrekken van meerdere regio’s in de portefeuille. Het combineren van Amerikaanse aandelen met belangen in ontwikkelde markten zoals Europa of Japan biedt bescherming tegen regionale economische tegenwind. Toevoegen van posities in opkomende markten zoals India of Brazilië kan zorgen voor extra groeipotentieel, al brengen deze markten vaak meer volatiliteit met zich mee. Historische vergelijkingen laten zien dat internationale aandelen in sommige decennia beter presteerden dan de S&P 500, waardoor beleggers die uitsluitend binnenlands belegden rendement misten.
Top 10 best presterende ETF’s van 2025 tonen kracht van spreiding over activaklassen
Diversificatie gaat bovendien verder dan alleen geografie. Door te spreiden over verschillende activaklassen, zoals aandelen, obligaties en vastgoed, wordt een portefeuille minder afhankelijk van dezelfde economische drijfveren. Wanneer aandelenmarkten wereldwijd dalen, kunnen obligaties of andere activa soms stabiliteit bieden. Zo ontstaat een robuuster geheel dat schokken beter kan opvangen.
Spreiding als bescherming tegen marktvolatiliteit
Marktvolatiliteit is een vast onderdeel van beleggen. Koersen stijgen en dalen, soms zonder duidelijke aanleiding. Een geconcentreerde portefeuille kan daarbij hevige uitslagen vertonen, wat het risico vergroot dat beleggers in paniek verkopen en zo het herstel missen. Een doordacht gespreide portefeuille dempt die schommelingen, waardoor het psychologisch makkelijker wordt om belegd te blijven in onrustige tijden.
Dit effect is het sterkst wanneer de onderdelen van de portefeuille niet te sterk met elkaar meebewegen. Een breed scala aan aandelen dat toch afhankelijk is van dezelfde economische factoren biedt weinig echte bescherming. Spreiding werkt het best als de prestaties van verschillende delen van de portefeuille niet volledig synchroon lopen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer aandelen uit verschillende regio’s en sectoren worden gecombineerd met activa die een eigen prijscyclus volgen.
Om deze voordelen te behouden is regelmatig herbalanceren belangrijk. Naarmate markten bewegen, zullen sommige posities groeien tot een groter deel van de portefeuille dan oorspronkelijk de bedoeling was. Dit kan ertoe leiden dat het risicoprofiel verschuift. Door periodiek terug te keren naar de gewenste verdeling blijft de balans behouden tussen rendement en risico.
Het vinden van de optimale balans
De ideale mate van diversificatie is geen vast getal dat voor iedereen geldt. Voor de ene belegger kan een portefeuille van acht zorgvuldig gekozen aandelen de perfecte mix zijn van focus en spreiding, terwijl een ander zich beter voelt bij twintig of meer posities. Wat voor iedereen geldt, is dat de keuze bewust moet worden gemaakt op basis van kennisniveau, risicobereidheid, aard van de beleggingen en de financiële situatie.
Het streven zou moeten zijn om een portefeuille samen te stellen die robuust genoeg is om schokken op te vangen, maar ook geconcentreerd genoeg om te profiteren van de beste kansen. Dat betekent vaak minder posities dan de meeste beleggers denken, maar wel met een weloverwogen spreiding over regio’s, sectoren en activaklassen. Zo kan diversificatie dienen waarvoor het bedoeld is: niet als reflex, maar als strategisch hulpmiddel om risico’s te beheersen en kansen te benutten.
Opmerkingen