€1.500 miljard in beweging: gaat dit het Nederlandse pensioenstelsel redden?

In het kort:

• Grote overgang: Bijna 11 miljoen Nederlanders gaan vóór 1 januari 2028 over naar een nieuw pensioenstelsel, waarbij circa €1.500 miljard aan pensioengeld wordt omgezet.

• Wat verandert: Iedereen krijgt een persoonlijk pensioenvermogen; pensioenen bewegen sneller mee met de economie en er is geen vaste uitkering meer.

• Invaren & discussie: Bestaande pensioenrechten worden collectief omgezet; dit roept zorgen op over eerlijkheid, waardoor deelnemers instemmingsrecht krijgen.

Bijna elf miljoen Nederlanders stappen de komende jaren over op een nieuw pensioenstelsel. Dit is een grote verandering die voor bijna iedereen gevolgen heeft. In totaal gaat het om ongeveer vijftienhonderd miljard euro aan pensioengeld. De overgang naar het nieuwe stelsel moet uiterlijk op 1 januari 2028 zijn afgerond. De eerste grote pensioenfondsen beginnen hier al in 2025 en 2026 mee.

Hoe werkte het oude pensioenstelsel

In het oude pensioenstelsel bouwden mensen pensioen op binnen een collectief systeem. Pensioenfondsen beloofden geen vast bedrag, maar hadden wel de ambitie om een bepaald pensioen uit te keren. Meevallers en tegenvallers werden samen opgevangen in gezamenlijke buffers. Voor deelnemers was het vaak lastig te zien hoeveel pensioen zij persoonlijk hadden opgebouwd. Pensioenen bewogen bovendien langzaam mee met de economie, waardoor verhogingen vaak uitbleven.

Het oude pensioenstelsel.

Wat verandert er in het nieuwe pensioenstelsel

In het nieuwe pensioenstelsel krijgt iedere deelnemer een persoonlijk pensioenvermogen. Dat geld blijft collectief belegd, maar het wordt duidelijker welk deel van het vermogen van wie is. Pensioenen kunnen sneller stijgen als het economisch goed gaat, maar kunnen ook dalen als het tegenzit. Er is geen vaste pensioenuitkering meer afgesproken. De uiteindelijke hoogte van het pensioen hangt af van de behaalde rendementen.

Wat betekent invaren

Invaren is de centrale stap bij de overgang naar het nieuwe stelsel. Het betekent dat alle opgebouwde pensioenrechten uit het oude systeem worden omgezet naar persoonlijke pensioenpotten in het nieuwe systeem. Dit gebeurt collectief binnen de pensioenfondsen. Deelnemers hoeven hier zelf niets voor te doen, maar de gevolgen zijn wel groot omdat vrijwel al het bestaande pensioengeld wordt meegenomen.

Het doel van het nieuwe pensioenstelsel is om pensioenen persoonlijker en transparanter te maken. Mensen moeten beter kunnen zien hoeveel pensioen zij hebben opgebouwd. Daarnaast moeten pensioenen sneller kunnen meebewegen met de economie. Dit moet zorgen voor een eerlijkere verdeling tussen jongere en oudere generaties, al is hierover veel discussie.

Wanneer pensioenfondsen overstappen

De grootste pensioenfondsen, zoals Zorg en Welzijn, PMT en Bouw, plannen hun overstap rond 1 januari 2026. Het ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, wil in 2027 overstappen. Alle fondsen moeten uiterlijk op 1 januari 2028 zijn overgegaan op het nieuwe stelsel.

Zorgen en discussie

De overgang roept zorgen op bij veel mensen. Er is discussie over de vraag of alle generaties wel eerlijk worden behandeld. Ook is de operatie ingewikkeld en gevoelig, omdat fouten grote gevolgen kunnen hebben. Sommige deelnemers zijn bang dat zij er financieel op achteruitgaan, ook al is dat vooraf niet altijd goed te voorspellen.

De Tweede Kamer heeft besloten dat deelnemers meer inspraak krijgen bij de overgang. Via een amendement is vastgelegd dat deelnemers collectief instemmingsrecht hebben bij het invaren. Dit betekent dat pensioenfondsen niet zomaar kunnen overstappen zonder draagvlak. Deze extra inspraak moet zorgen voor meer vertrouwen, maar kan de overgang ook vertragen.

De komst van het nieuwe pensioenstelsel maakt voor veel mensen duidelijker hoe hun eigen vermogen meebeweegt met rendementen op de financiële markten. Ook particuliere beleggers die naast hun pensioen zelf vermogen opbouwen, merken dat kleine verschillen in kosten en uitvoering een groot effect hebben op het uiteindelijke resultaat. Wie zijn rendement wil optimaliseren, doet er daarom goed aan te letten op de efficiëntie en transparantie van de broker waarmee wordt belegd.

MEXEM is door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025. Beleggers handelen er tegen lage en voorspelbare kosten, met slechts 0,005% valutakosten tegenover 0,25% bij DEGIRO en SAXO Bank. Dat verschil kan voor de gemiddelde belegger oplopen tot honderden tot duizenden euro’s per jaar. Zo positioneert MEXEM zich als beste allround broker van 2025, met scherpe tarieven die het rendement van beleggers merkbaar kunnen verbeteren.