ECB houdt rente op recordniveau, maar voor hoelang?

In het kort:

De ECB houdt de rente in de eurozone onveranderd op het hoogste niveau ooit, namelijk 4%, na tien opeenvolgende renteverhogingen in de afgelopen maanden om de inflatie te beteugelen.
De inflatie in de eurozone is in september gedaald naar 4,3%, maar economische onzekerheden, zoals de oorlog in Israël en stijgende olieprijzen, kunnen de inflatie opdrijven.
De consensus onder centrale bankiers is dat de rente voor langere tijd op het huidige niveau zal blijven, met verwachtingen voor een mogelijke beleidsverruiming in september 2024, met drie opeenvolgende renteverlagingen van 25 basispunten.

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft zojuist besloten om de rente in de eurozone onveranderd te laten op het hoogste niveau ooit, namelijk 4%. Dit markeert een opvallende pauze na een indrukwekkende reeks van tien opeenvolgende renteverhogingen sinds de zomer van vorig jaar, die bedoeld waren om de snel stijgende inflatie in te dammen.

Hier zijn de belangrijkste punten uit het ECB-besluit en de implicaties voor de economie:

Een adempauze voor de ECB

Met de rente nu op 4%, lijkt de ECB een adempauze in te lassen om te evalueren welk effect de opeenvolgende renteverhogingen hebben op de economie en de inflatie. Dit is een delicate balans; het beleid werkt om de inflatie te beteugelen, maar het duidt ook op een economie die mogelijk slechter presteert.

Volgens ING-econoom Bert Colijn: "Het goede nieuws voor de ECB is dat het beleid lijkt te werken, het slechte nieuws is dat dit eigenlijk per definitie betekent dat de economie aanzienlijk slechter draait."

Inflatiecijfers en economische onzekerheden

De inflatie in de eurozone is in september gedaald naar 4,3%, vergeleken met een piek van 10,6% een jaar eerder. De zwakke vraag naar producten en diensten maakt het voor bedrijven steeds moeilijker om de hogere energieprijzen en loongroei door te berekenen aan klanten. Dit heeft geleid tot een vertraging in het vermogen van bedrijven om hun verkoopprijzen te verhogen.

De onzekerheden op de wereldwijde markt, zoals de escalerende oorlog tussen Palestina Israël en de resulterende stijging van de olieprijzen, kunnen de inflatie opdrijven en druk uitoefenen op de centrale bank om de rentetarieven verder te verhogen.

Toekomstige rentebeslissingen

Hoewel er discussie is over wanneer de ECB de rente weer zal verlagen, heerst de consensus onder centrale bankiers dat de rente voor langere tijd op het huidige niveau zal blijven. De ECB verwacht zelf dat het waarschijnlijk tot 2025 duurt voordat de inflatie de doelstelling van 2% bereikt.

Banken zien hun kredietverlening in rap tempo dalen, omdat bedrijven afzien van nieuwe investeringen vanwege de hoge rentekosten. Bloomberg analisten verwachten dat de ECB pas in september 2024 haar beleid weer zal verruimen, met drie opeenvolgende verlagingen van 25 basispunten. Dit zou de rente eind 2024 op 3,25% brengen, met een verwacht rentepercentage van 2,50% tegen eind 2025.

Het dilemma van de obligatieportefeuille

Een andere vraag die de ECB waarschijnlijk tijdens deze vergadering heeft besproken, is wat te doen met haar uitgebreide obligatieportefeuilles die zijn opgebouwd tijdens diverse crises. Terwijl leningen uit het pandemie programma nog tot eind 2024 worden geherinvesteerd, geldt dat niet voor andere programma's. Dit betekent dat de balans van de ECB langzaam zal krimpen.

Sommige centrale bankiers pleiten voor een snellere stopzetting van herinvesteringen en zelfs voor een actieve verkoop. Dit zou echter het risico met zich meebrengen van een aanzienlijk hogere kapitaalmarktrente, wat neerkomt op een extra beleidsverkrapping, een mogelijke economische neergang en hogere kosten voor overheden.

Conclusie

Het is duidelijk dat de ECB voor een complexe uitdaging staat, waarbij zij de economische groei en inflatie onder controle moet houden, terwijl zij moet anticiperen op onzekere mondiale factoren. Voorlopig lijkt de rente in de eurozone echter op het hoogste niveau te blijven, en het zal nog even duren voordat de ECB kan denken aan een verlaging.

Heb je vragen of opmerkingen? Stuur dan een e-mail naar rens@debelegger.nl