Elon Musks (onhaalbare?) doelen voor Tesla’s megabonus van 1000 miljard

In het kort

• Elon Musk krijgt tot 1000 miljard dollar aan aandelen.

• Maar, alleen als hij Tesla’s beurswaarde tot 8,5 biljoen dollar weet op te voeren en miljoenen auto's en robots produceert.

• Grote investeerders uiten scherpe kritiek op de bonus, die als buitensporig, risicovol en verwaterend voor aandeelhouders wordt gezien.

Elon Musk, de CEO van Tesla, staat aan de vooravond van een ongekende financiële beloning: een aandelenpakket dat kan oplopen tot 1000 miljard dollar, oftewel 860 miljard euro. Dit bedrag is zo groot dat het nauwelijks te bevatten is, en roept wereldwijd verbazing en kritiek op. Maar Musk krijgt deze astronomische beloning niet zomaar: het pakket is strikt gekoppeld aan uitzonderlijk ambitieuze doelstellingen die Tesla de komende tien jaar moet behalen.

Tijdens de aandeelhoudersvergadering in Texas stemde meer dan 75 procent van de aandeelhouders vóór het voorstel. Daarmee werd het grootste bonuspakket ooit voor een CEO goedgekeurd, ondanks hevige tegenstand van enkele grote institutionele beleggers. De beloning is volledig prestatiegebonden en verdeeld in twaalf tranches, waarbij elke uitkering afhankelijk is van het behalen van een specifieke mijlpaal.

Onmogelijke doelen? Wat Musk moet presteren voor zijn biljoen

De voorwaarden voor het verkrijgen van de volledige bonus zijn allesbehalve eenvoudig. Sterker nog, ze zijn voor veel analisten nauwelijks realistisch. De eerste vereiste is dat Tesla een beurswaarde van 8,5 biljoen dollar bereikt. Ter vergelijking: de huidige marktwaarde van Tesla ligt rond de 1,5 biljoen dollar. Om dit doel te halen, moet Tesla dus waardevoller worden dan Apple, Microsoft en Google bij elkaar.

De ontwikkeling van Tesla´s totale market cap:

Bron: Macrotrends

Daarnaast moet Tesla jaarlijks 20 miljoen auto's produceren. Op dit moment ligt dat aantal rond de 1,8 miljoen, en dat terwijl de verkoop recentelijk onder druk staat. De grootste autofabrikant ter wereld, Toyota, verkoopt er jaarlijks zo’n 10 tot 11 miljoen. Tesla zou dus de grootste autofabrikant ter wereld moeten worden én dat aantal bijna verdubbelen.

Ook op het gebied van robotica worden hoge eisen gesteld. Musk moet maar liefst 1 miljoen Optimus-robots op de markt brengen, terwijl zijn eigen schatting voor 2025 slechts 5.000 stuks bedraagt. Tot slot moet Tesla 1 miljoen volledig autonome robotaxi’s operationeel hebben, terwijl die technologie nog in de testfase zit en wereldwijd sterk gereguleerd wordt.

Wie deze doelen overziet, begrijpt waarom veel experts spreken van sciencefiction in plaats van strategie.

Wat kun je kopen met 1000 miljard dollar?

Mocht Musk erin slagen deze mijlpalen te bereiken, dan ontvangt hij een beloning die zijn persoonlijke vermogen in de buurt van het nationale BBP van Nederland brengt. Wat kan iemand met zo’n vermogen aanschaffen?

Nou bijvoorbeeld:

• Musk zou gemakkelijk alle huizen in Amsterdam kunnen kopen. De gemiddelde woningprijs in de hoofdstad ligt rond de €511.000. Met zijn bonus zou hij ruim 1,6 miljoen woningen kunnen kopen, terwijl Amsterdam er in totaal ongeveer 450.000 telt.

• Een ticket voor een commerciële ruimtereis met Blue Origin kost naar schatting $1,25 miljoen. Met zijn megabonus zou Musk 800 miljoen mensen de ruimte in kunnen sturen, dat is meer dan de hele bevolking van Europa.

• De jaarlijkse begroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in Nederland bedraagt ongeveer €53 miljard. Musk zou met zijn bonus het volledige onderwijsbudget van Nederland meer dan 16 jaar lang kunnen dekken.

• De James Webb Space Telescope, het duurste en meest geavanceerde ruimte-observatorium ooit gebouwd, kostte ongeveer 10 miljard dollar. Musk zou 100 van dit soort telescopen kunnen financieren.

Het motief: belonen of chanteren?

De reden achter deze gigantische beloning ligt volgens Tesla’s bestuur in het behoud van Elon Musk. In de maanden voorafgaand aan de stemming werd er openlijk gewaarschuwd dat Musk zou kunnen vertrekken naar zijn andere ondernemingen, zoals xAI of SpaceX, als hij niet een substantieel nieuw aandelenpakket zou krijgen. Daarmee kwam de stemming neer op een impliciete chantage: geef Musk wat hij wil, of riskeer zijn vertrek.

Deze benadering heeft geleid tot verdeeldheid onder aandeelhouders. Sommigen geloven dat de bonus noodzakelijk is om Musk te behouden en Tesla’s langetermijnambities te realiseren. Anderen vinden dat het bestuur zich heeft laten gijzelen en Musk op een ongezonde manier macht geeft over de toekomst van het bedrijf.

Musk heeft zelf aangegeven dat hij streeft naar een belang van 25 procent in Tesla, wat hem feitelijk de controle over het bedrijf zou geven. Volgens hem is dit nodig om “de controle te houden over het robotleger”, verwijzend naar de ontwikkeling van de Optimus-robots.

Wie betaalt de prijs van Musk’s megabonus?

Hoewel Musk zijn beloning niet in cash ontvangt, heeft het aandelenpakket wel degelijk financiële gevolgen. De extra aandelen die nodig zijn om de bonus te financieren, naar schatting 423 miljoen nieuwe aandelen, zorgen voor verwatering van de huidige aandeelhouders. Hun belang in Tesla wordt relatief kleiner, terwijl Musk’s belang toeneemt.

De grootste verliezers zijn institutionele beleggers zoals het Noorse staatsinvesteringsfonds (Norges Bank) en diverse pensioenfondsen, maar ook kleinere particuliere aandeelhouders. Zij zien hun aandeel in het bedrijf verwateren zonder directe compensatie.

Tegelijkertijd beweert het bestuur dat het pakket geen invloed heeft op Tesla’s kaspositie of investeringen in R&D. Toch leidt de discussie tot fundamentele vragen over prioriteiten: moet een bedrijf in een hypercompetitieve markt als de EV-industrie niet al zijn middelen inzetten om marktaandeel te behouden en innovatie te versnellen, in plaats van het belonen van één man?

De kritiek op de miljardendeal zwelt aan

De kritiek op de bonus is fel en komt uit diverse hoeken. Onafhankelijke adviesbureaus als ISS en Glass Lewis adviseerden om tegen te stemmen, met als belangrijkste argument dat het pakket volstrekt buiten proportie is. Zij wijzen erop dat Musk al de rijkste man ter wereld is, en dat zijn belang in het bedrijf al ruim voldoende zou moeten motiveren.

Bovendien vrezen tegenstanders dat de focus op het behalen van onrealistische doelen de strategische koers van Tesla kan vertekenen. In plaats van zich te concentreren op de uitdagingen van vandaag, zoals dalende verkoopcijfers, teruglopende marges en hevige concurrentie uit China, verschuift de aandacht naar toekomstvisies die vooralsnog ongrijpbaar zijn.

De commerciële flop van de Cybertruck, stagnatie bij Full Self-Driving en de twijfels rond de haalbaarheid van de robotaxi-plannen maken het extra wrang. Voor veel critici is het bonuspakket dan ook geen prestatiebeloning, maar een symptoom van een bedrijf dat zich laat meeslepen door het charisma van zijn CEO.

Macht als het ware doel: de controle over de toekomst van Tesla

Hoewel het bedrag van 1000 miljard dollar de meeste aandacht krijgt, is het echte doel van Musk vermoedelijk macht, niet geld. Door zijn belang op te voeren naar 25 procent, verzekert hij zich van een structurele zeggenschap over Tesla’s koers. Hij positioneert zichzelf als onmisbare architect van de toekomst, en het bestuur heeft die claim inmiddels geaccepteerd.

Maar die macht komt met risico’s. Het centrale stellen van één individu in een beursgenoteerd bedrijf, zeker bij een technologische reus als Tesla, kan op de lange termijn schadelijke gevolgen hebben. Strategie en innovatie kunnen ondergeschikt raken aan persoonlijke ambities. En als Musk zijn doelen niet haalt? Dan blijft de verwatering bestaan, zonder dat aandeelhouders daar de beloofde waarde voor terugzien.

Deze miljardendeal is daarmee niet alleen een financiële gok, maar ook een structurele herverdeling van macht binnen Tesla. En dat maakt de uitkomst op de lange termijn minstens zo spannend als de vraag of Musk zijn sciencefictionachtige doelen daadwerkelijk kan realiseren.

Ook voor particuliere beleggers laat dit zien hoe cruciaal het is om oog te houden voor rendement en verwatering. Waar grootaandeelhouders zich zorgen maken over het effect van nieuwe aandelen op hun belang, kunnen kleinere beleggers hun rendement vooral beschermen door scherp te letten op handelskosten en wisselkoersen, factoren die op termijn net zo’n groot verschil kunnen maken.

Zo werd MEXEM door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025. Beleggers kunnen er handelen tegen slechts 0,005% valutakosten, tegenover 0,25% bij DEGIRO en SAXO Bank, een verschil dat op jaarbasis kan oplopen tot honderden of zelfs duizenden euro’s. Daarmee geldt MEXEM voor veel beleggers als de meest complete keuze voor wie lage kosten en internationale spreiding belangrijk vindt.