Polymarket in Nederland: innovatieve datamarkt of simpelweg illegaal gokken?

In het kort:

• Kansspelautoriteit (Ksa) onderzoekt Polymarket, nadat bij de Tweede Kamerverkiezingen voor tientallen miljoenen is ingezet via het platform op de politieke uitslag.

• Polymarket heeft geen Nederlandse vergunning en wordt door experts en toezichthouders in de praktijk gezien als illegaal gokplatform, ook al presenteert het zichzelf als “voorspellingsmarkt”.

• Internationaal groeit de legitimiteit: de eigenaar van de New York Stock Exchange wil tot 2 miljard dollar investeren in Polymarket, terwijl Nederlandse wetgeving gokken op politiek juist expliciet verbiedt.

Toen bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen voor tientallen miljoenen dollars werd ingezet op de uitslag via Polymarket, ging er in Den Haag een alarmbel af. De Kansspelautoriteit (Ksa) is inmiddels een onderzoek gestart, terwijl het platform zelf zich presenteert als een neutrale “voorspellingsmarkt” en geen goksite. Tegelijkertijd groeit internationaal juist de legitimiteit, in de Verenigde Staten sluiten toezichthouders onderzoeken af en bereidt de eigenaar van de New York Stock Exchange een miljardeninvestering voor. Nederland blijft intussen vasthouden aan een streng verbod op gokken op politiek.

Die spanning, tussen innovatie en bescherming, maakt Polymarket tot één van de meest controversiële platforms van dit moment.

Prediction market of gewoon gokken?

Bron: Polymarket

Hoe Polymarket werkt: van peiling naar prijs

Polymarket is een zogenoemde prediction market, een online marktplaats waar gebruikers met cryptovaluta inzetten op de uitkomst van toekomstige gebeurtenissen. Het platform draait op de blockchain en werkt met “ja”- en “nee”-tokens die aan een bepaalde vraag zijn gekoppeld.

Bijvoorbeeld: “Wordt partij X de grootste bij de verkiezingen?” Wie denkt van wel, koopt een YES-token, wie twijfelt of het niet ziet gebeuren, kiest NO. De prijs van zo’n token, bijvoorbeeld 0,70 dollar, wordt vaak geïnterpreteerd als een impliciete kansinschatting van 70 procent. Naarmate er meer wordt gehandeld en informatie binnenstroomt, beweegt die prijs mee.

In theorie ontstaat zo een soort continue peiling, maar dan met geld erachter. Niet alleen verkiezingen zijn onderwerp van handel, ook macro-economische cijfers, sportwedstrijden en zelfs zaken als inflatiecijfers of het weer. Voorstanders zien prediction markets als een efficiënte manier om verspreide informatie in één getal samen te vatten.

Voorbeeld van een prediction market.

Bron: Mintventures

Internationale doorbraak, Nederlandse rem

De internationale route van Polymarket was allerminst rechtlijnig. In 2022 legde de Amerikaanse derivatentoezichthouder CFTC het platform een boete op van 1,4 miljoen dollar wegens het aanbieden van ongeregistreerde “event-based” derivaten. Een deel van de markten moest sluiten en Amerikaanse gebruikers werden geweerd.

Toch draaide het verhaal daarna langzaam. In 2025 werd bekend dat zowel het Amerikaanse ministerie van Justitie als de CFTC hun onderzoeken naar Polymarket hebben beëindigd. Daarmee lijkt de weg vrij voor een gereguleerde, of in ieder geval gedoogde, terugkeer in de Verenigde Staten.

Tegelijkertijd kondigde Intercontinental Exchange (ICE), de eigenaar van de New York Stock Exchange, aan tot 2 miljard dollar te willen investeren in Polymarket, bij een waardering van rond de 8 à 9 miljard dollar. Niet omdat ICE zijn klanten wil laten gokken, maar omdat het de prijsdata van Polymarket ziet als waardevolle indicatoren van marktsentiment. Het plan: de eventdata wereldwijd distribueren als extra signaal voor beleggers en analisten.

In Nederland loopt het juist de andere kant op. Sinds de Wet Kansspelen op afstand (Koa) in werking is getreden, mogen online kansspelen alleen met vergunning worden aangeboden. Die gaat gepaard met eisen rond verslavingspreventie, reclame en consumentenbescherming. Polymarket heeft geen Nederlandse vergunning en wordt door experts en media dan ook als illegale aanbieder gezien.

Shane Coplan CEO en oprichter van Polymarket.

Bron: Fortune

Daar komt bij dat politieke weddenschappen in Nederland expliciet verboden zijn, zelfs voor vergunde aanbieders. Waar ICE in Polymarket vooral een dataproduct ziet, ziet de Nederlandse wetgever in de eerste plaats een vorm van verboden gokaanbod.

Maandelijks volume en traders 2023/2024.

Bron: Grayscale research

Illegaal gokken of rationele informatie-markt?

De kern van de discussie draait om de vraag: wat ís Polymarket eigenlijk? Een financiële datamarkt, of gewoon een moderne goksite met cryptojasje?

Voorstanders benadrukken de informatiewaarde. Omdat deelnemers geld riskeren, zouden prijzen op Polymarket eerlijker en sneller reageren dan traditionele peilingen. Bedrijven en beleggers kunnen de markten gebruiken om zich in te dekken tegen politieke of macro-economische risico’s, of om scenario’s beter in te schatten. De toenemende aandacht van media en de belangstelling van ICE lijken die visie te ondersteunen, Wall Street beschouwt de data in elk geval als serieus genoeg om er miljarden achter te zetten.

Toch wijst het gedrag van de gemiddelde gebruiker eerder richting gokken dan richting risicomanagement. De uitkomst van een markt is binair en onzeker, vergelijkbaar met een sportweddenschap. De meeste deelnemers zetten geen posities op om hun portefeuille te hedgen, maar omdat het spannend is, omdat vrienden meedoen of omdat ze hopen snel winst te pakken.

Verslavingsexperts en de Ksa waarschuwen dat deze dynamiek sterk lijkt op die van andere online kansspelen. Politieke weddenschappen kunnen bovendien het gevoel versterken dat democratie een spelletje is, dat je “speelt” op winst. Trimbos-onderzoeker Tony van Rooij vatte het bij NU.nl kernachtig samen, hoe je het ook verpakt in juridische marketingtaal, “het is een gokbedrijf”.

Voor Nederlandse gebruikers brengt dat extra risico’s mee. Omdat Polymarket geen vergunning heeft, gelden Nederlandse beschermingsinstrumenten niet. Er is geen Cruks-uitsluiting, geen verplichte interventie bij probleemspelers en geen Nederlandse toezichthouder die direct kan ingrijpen. Inleg verloopt via stablecoins en smart contracts, waardoor er naast kansspelrisico ook technologie- en cryptorisico bestaat: een hack, een bug in het protocol of problemen bij de stablecoin-uitgever kunnen je inzet los van de uitslag onderuit halen.

Daarbovenop komt regelgevingsrisico. Nu de Ksa expliciet onderzoek doet, is de kans reëel dat zwaardere maatregelen volgen, zoals druk op betaalroutes of strengere aanpak van affiliates en influencers die het platform aanprijzen. Voor wie er actief is, kan toetreden of blijven spelen in de toekomst aanzienlijk lastiger worden.

Hoe werd Polymarket zó populair in Nederland?

Ondanks die risico’s werd tijdens de Tweede Kamerverkiezingen naar schatting meer dan 30 miljoen dollar ingezet op Nederlandse markten. Duizenden Nederlanders zouden hebben meegespeeld, van cryptofanaten tot politiek geïnteresseerden die normaal nooit een casino zouden bezoeken. In podcasts en op sociale media doken verhalen op van mensen die duizenden euro’s winst maakten op uitslagen en coalitie-opties.

Dat succes heeft meerdere lagen. Ten eerste maakt Polymarket van politiek een live-spel. Debatten, peilingen en talkshows vormen de achtergrond, terwijl gebruikers voortdurend posities kunnen innemen of draaien. Wie het gevoel heeft “beter te weten dan de media”, kan dat direct omzetten in een bet.

Daarnaast is er onvrede met traditionele peilingen. Voor een deel van de gebruikers voelt de marktprijs als een eerlijker signaal dan een steekproef onder duizend mensen. Als Polymarket een partij hoger inschat dan de bekende peilers, wordt dat gezien als bewijs dat “de markt iets ziet wat de gevestigde orde mist”.

Ten slotte speelt de Nederlandse cryptocultuur mee. De stap van een crypto-exchange naar een DeFi-achtige app als Polymarket is klein. Op X en in nichemedia worden behaalde winsten openlijk gedeeld, wat de hype, FOMO en normalisatie van deze vorm van gokken versterkt, zeker bij jongeren en jongvolwassenen die al vertrouwd zijn met crypto.

Tussen innovatie en verbod: wat nu?

Voor beleidsmakers tekenen zich grofweg drie toekomstpaden af. Het eerste is strenger optreden. De Ksa kan, net als bij andere illegale online casino’s, druk zetten op betaalproviders, affiliates en mediaplatforms, en in uiterste gevallen technische blokkades laten instellen. De toon in Kamervragen wijst erop dat de politieke wil om in te grijpen groeit, zeker rond politieke weddenschappen.

Een tweede route is om prediction markets onder strikte voorwaarden in te passen in het bestaande kansspelstelsel. Dat zou kunnen betekenen, limieten, verplichte waarschuwingen, actieve verslavingspreventie en een duidelijke scheiding tussen datagebruik en spelersmarketing. Zelfs dan ligt het voor de hand dat politieke weddenschappen verboden blijven, omdat de symbolische lading daarvan in Nederland groot is.

Een derde, radicalere optie is om bepaalde markten eerder als financiële producten te behandelen, met toezicht door bijvoorbeeld de Autoriteit Financiële Markten. De miljardenbelangstelling van ICE en de positionering als “event data” passen bij zo’n financiële lezing. Maar de huidige Nederlandse wetgeving is daar niet op ingericht en menging van financiële en kansspelregels roept nieuwe vragen op over bescherming van consumenten.

Voor beleggers en media ligt er tot die tijd een praktische vuistregel. De prijzen op Polymarket kunnen interessante informatie bieden, bijvoorbeeld over de verwachte kans op een renteverhoging of een verkiezingsuitslag. Maar het zijn hooguit extra datapunten, naast peilingen, modellen en fundamentele analyses, geen onfeilbare orakels.

Bovendien lopen journalisten, influencers en podcasters die over Polymarket publiceren op een dun koord. Informatief verslag doen mag, het actief promoten van een aanbieder die door toezichthouders als illegaal wordt gezien, zeker rond politiek en jongeren, ligt juridisch en ethisch gevoelig.

Uiteindelijk belichaamt Polymarket de frictie tussen een wereld die steeds meer in data en marktsignalen denkt, en een kansspelbeleid dat vooral gericht is op bescherming tegen schade. Internationaal lijkt de wind mee te staan, onderzoeken worden gesloten, Wall Street stapt in en prediction markets winnen aan status. In Nederland overheerst voorlopig een simpeler oordeel, wie hier politieke weddenschappen aanbiedt, doet dat in strijd met de wet, en wie eraan meedoet, stapt vrijwillig een juridische en financiële grijze zone binnen.

Voor particuliere beleggers laat de discussie rond Polymarket vooral zien hoe belangrijk het is om onderscheid te maken tussen speculatie en gestructureerd beleggen. Wie structureel rendement wil opbouwen, heeft meer aan transparante markten, lage frictiekosten en betrouwbare toegang tot internationale beurzen dan aan volatiele, ongereguleerde platforms.

MEXEM werd door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025 en biedt toegang tot wereldwijde markten tegen lage en voorspelbare kosten. De broker rekent slechts 0,005 procent aan valutakosten, tegenover 0,25 procent bij DEGIRO en SAXO Bank, een verschil dat voor veel beleggers jaarlijks kan oplopen tot honderden tot duizenden euro’s. Daarmee geldt MEXEM voor veel beleggers als de meest complete keuze voor wie lage kosten en internationale spreiding belangrijk vindt.