Dit is hoe alle partijen, jouw vermogen, inkomen en pensioen willen belasten

• Tien politieke partijen hebben hun plannen voor belasting op vermogen, pensioenen en beleggen laten doorrekenen door het CPB. De uitkomsten tonen grote verschillen in wie de rekening betaalt: gezinnen, bedrijven of beleggers.

• Linkse partijen (GroenLinks-PvdA, D66, Volt, ChristenUnie) willen een verschuiving van lasten van arbeid naar vermogen, met nieuwe vermogensbelastingen tussen 1% en 2% boven de €1 miljoen. Rechtse partijen (VVD, BBB, JA21, FvD) verlagen juist de druk op vermogen en winst.

• Het pensioendebat verdeelt Nederland: rechts focust op financieel rendement, links op duurzaamheid en maatschappelijke impact.

Een analyse van de plannen van vijftien partijen voor vermogen, beleggen en pensioenen

De Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025 beloven financieel gezien de meest bepalende in jaren te worden. Waar in 2021 vooral het coronaherstel en de woningmarkt centraal stonden, draait het dit keer om een fundamentele vraag: moet vermogen zwaarder worden belast of juist ontzien?

Van de 27 deelnemende partijen hebben er tien hun plannen laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB). Daardoor kunnen kiezers voor het eerst concreet zien wat de gevolgen zijn voor hun portemonnee, hun spaargeld en hun pensioen.

Bijna alle plannen leiden tot hogere lasten in de komende kabinetsperiode, met uitzondering van JA21. Maar de verschillen zitten in wie betaalt. Sommige partijen leggen de rekening bij de vermogenden, anderen juist bij werkenden of bedrijven. Athans... dat zeggen ze tenminste te WILLEN doen.

Dit is overigens geen stemadvies maar puur informatief en totaal onpartijdig. PVV en SP hebben niets laten door rekenen maar hun plannen lijken bijna exacte kopieën van elkaar op economisch gebied.

Een verschuiving van arbeid naar vermogen

Het CPB becijferde dat vijf partijen, GroenLinks-PvdA, D66, CDA, ChristenUnie en Volt, kiezen voor een duidelijke verschuiving van lasten van arbeid naar vermogen. Hun redenering? Werken moet meer lonen, terwijl wie vermogen heeft meer moet bijdragen. De kern: hogere belasting op vermogens, winsten en dividenden, in ruil voor lagere loonheffing. PVV en SP hebben niets laten doorrekenen maar gezien hun plannen op economisch gebied bijna van elkaar gekopieerd lijken zal het een flink hogere last bij de middenklasse en de rijken zitten.

Aan de andere kant van het spectrum staan JA21, VVD, BBB en Forum voor Democratie, die juist pleiten voor lagere lasten op vermogen en winst.

De liberale en rechtse partijen zien belasting op spaargeld als “dubbele heffing” en wijzen op het risico dat kapitaal uit Nederland weglekt als de tarieven te hoog worden.

VVD: geen hogere belasting in box 3

De VVD houdt vast aan een klassiek liberaal uitgangspunt: belasting op vermogen moet omlaag, niet omhoog.

• De partij wil geen hogere belasting in box 3 en geen verhoging van de erf- of schenkbelasting.

• Spaarders moeten pas belasting betalen over werkelijk gerealiseerd rendement, niet over fictieve winsten.

• Daarnaast wil de VVD investeren in huurwoningen weer aantrekkelijk maken: de Wet betaalbare huur en de zelfbewoningsplicht moeten worden afgeschaft.

Een opvallend voorstel is de “huisspaarregeling” in box 3, waarmee starters fiscaal voordelig kunnen sparen voor een eerste woning. De CPB doorrekening laat zien dat de VVD hiermee de lasten voor beleggers en woningverhuurders verlaagt, terwijl de belastingopbrengst voor de overheid structureel daalt.

CDA: fiscaal belonen van investeren

Het CDA kiest een genuanceerde koers. De partij verhoogt weliswaar het tarief in box 3 (lastenverzwaring van €0,6 miljard volgens het CPB), maar introduceert tegelijkertijd de “win-winlening”: wie spaargeld uitleent aan het mkb krijgt korting in box 3.

Daarnaast verlaagt het CDA de tarieven in de eerste schijf van de schenkbelasting met 5%-punt en wil het schenken aantrekkelijker maken dan erven. Complex is het voorstel om box 3 volledig te baseren op werkelijk rendement, een technisch uitdagende maatregel die het CPB niet kon doorrekenen vanwege uitvoeringsproblemen bij de Belastingdienst.

D66: progressieve vermogensbelasting tot 2%

D66 kiest net als GroenLinks-PvdA voor een duidelijke verschuiving richting vermogen, maar met meer aandacht voor investeringsstimulansen.

• Een vermogensbelasting boven €1 miljoen, oplopend tot 2%.

• Een progressieve box 3-belasting: 36% tot €21.500 rendement, 40% daarboven.

• Schulden boven €100.000 niet langer aftrekbaar.

De erf- en schenkbelasting wordt gemoderniseerd en zwaarder voor grote vermogens. Daar staat tegenover: een fiscale regeling voor groen beleggen, bedoeld om duurzaam investeren te stimuleren. Volgens het CPB levert dit D66-plan €2,1 miljard extra belastinginkomsten op in 2028, maar vermindert het wel de prikkel om vermogen aan te houden in Nederland.

GroenLinks-PvdA: werken moet lonen, vermogen niet

De linkse fusiepartij GroenLinks-PvdA kiest expliciet voor herverdeling van vermogen.

• Inkomen uit vermogen verhuist van box 3 naar box 1, waar hogere tarieven gelden.

• Een brede vermogensbelasting van 1% boven €1 miljoen en 2% boven €2 miljoen.

• Grote erfenissen worden zwaarder belast, kleine juist vrijgesteld.

Het CPB waarschuwt dat de uitvoering hiervan complex is: de Belastingdienst moet vermogen per persoon integraal registreren, iets wat nu niet mogelijk is. Toch becijfert het CPB dat deze maatregel €5,6 miljard per jaar aan extra inkomsten oplevert en de vermogensongelijkheid met 17% reduceert.

Volt: Europese miljonairstaks

Volt wil een Europese vermogensaanpak en kiest voor een miljonairstaks met oplopende tarieven van 1% tot 2%.

• De eigen woning verhuist naar box 3 – een maatregel die volgens het CPB leidt tot €1,9 miljard hogere lasten voor huiseigenaren.

• Schulden boven €100.000 worden niet aftrekbaar.

• Volt wil een pan-Europese belastingautoriteit en een ontvangstbelasting in plaats van erf- en schenkbelasting.

  
  

Het gevolg: meer gelijkheid binnen Europa, maar ook hogere lasten voor vermogenden in Nederland.

ChristenUnie: eenvoudiger en eerlijker stelsel

De ChristenUnie wil een belastingstelsel waarin inkomen uit arbeid en vermogen gelijk wordt behandeld.

• Geen belasting over de eerste €30.000 inkomen.

• Box 3-tarief omlaag van 36% naar 35%, maar invoering van een 1%-vermogensbelasting boven €1 miljoen.

• Verlaagd tarief voor verhuurd vastgoed, om particuliere verhuurders te ontzien.

Volgens het CPB leidt dit tot €1,3 miljard extra belastingopbrengst, maar ook tot een vermindering van 4% in vermogensongelijkheid.

JA21: complete afschaffing van vermogensbelastingen

De partij voor de vrije portemonnee, JA21, haalt een dikke streep door de meeste vermogensheffingen:

• Afschaffing van erf- en schenkbelasting, dividendbelasting, en overdrachtsbelasting.

• Box 2 vervalt; aanmerkelijk belang wordt belast in box 3.

• Alleen belasting op werkelijk gerealiseerd rendement in box 3, met een lager tarief van 32% (nu 36%).

Het CPB kon dit voorstel niet volledig doorrekenen, maar schat dat het €7,4 miljard per jaar aan belastinginkomsten kost.

BBB: lager tarief en echte rendementen

De BoerBurgerBeweging wil af van fictieve rendementen en kiest, net als het CDA, voor belasting op daadwerkelijk gerealiseerde vermogenswinsten.

• Box 3-tarief omlaag, exacte percentages niet doorgerekend.

• Geen aanpassing van erf- en schenkbelasting.

Het CPB kon ook dit voorstel niet kwantificeren, maar spreekt van “fors lagere belastingdruk op vermogen”.

SP: miljonairs en miljardairs betalen

De SP kiest voor forse nivellering:

• Miljonairsbelasting vanaf €5 miljoen.

• Vermogensplafond van €50 miljoen.

• Erfenissen tot €100.000 belastingvrij, daarboven fors zwaarder belast.

De overdrachtsbelasting voor tweede woningen stijgt fors en er komt een landelijke woonplicht. Volgens het CPB zorgt dit voor €4,3 miljard extra belastingopbrengst en een reductie van vermogensongelijkheid met 21%, maar ook voor “een aanzienlijk risico op kapitaalvlucht”.

NSC: geen belasting op papieren winst

Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt wil belasting op echte rendementen.

• Tarief in box 3 omhoog naar 38%,

• maar ‘papieren winsten’ op vastgoed worden uitgezonderd.

Volgens het CPB zorgt dit voor €1,2 miljard extra opbrengst zonder grote verschuiving in ongelijkheid.

FvD en SGP: geen jacht op vermogen

Forum voor Democratie wil alle vermogensbelastingen afschaffen: geen erfbelasting, geen schenkbelasting, geen vermogensbelasting. De overdrachtsbelasting wordt vastgezet op 2%.

De SGP neemt een gematigd standpunt: geen “jacht op grote vermogens”, maar wel belasting op werkelijke rendementen. Het CPB schat de totale lastenneutraliteit van de SGP-plannen.

Pensioenen: rendement of duurzaamheid?

Pensioenen blijven een politiek mijnenveld.

• Rechts (VVD, BBB, SGP, FvD) legt de nadruk op financieel rendement.

• Links (GroenLinks-PvdA, D66, Volt, Partij voor de Dieren) wil dat pensioenfondsen maatschappelijke en duurzame doelen vooropstellen.

Over de verplichte pensioenopbouw voor zzp’ers lopen de meningen uiteen. GroenLinks-PvdA, D66 en SP zijn voor verplicht pensioen, terwijl Forum voor Democratie dat “staatsdwang” noemt. Volt wil zelfs een pan-Europees pensioenstelsel, terwijl NSC dat juist wil voorkomen.

Belasting op financiële transacties

Vijf partijen, SGP, CDA, ChristenUnie, Volt en GroenLinks-PvdA, willen een belasting op aandelentransacties bij beursgenoteerde bedrijven met een marktkapitalisatie van minimaal €1 miljard.

De tarieven lopen van 0,2% (CDA) tot 0,5% (SGP).Het doel: flitshandel en speculatie ontmoedigen. Volgens het CPB zou dit jaarlijks €0,8 miljard opleveren, maar mogelijk ook de handelsvolumes op de beurs met 12% verlagen.

De balans: nivelleren of ontzien?

Het CPB concludeert dat Nederland in 2025 voor een structurele keuze staat:

• Links nivelleert met miljonairstaksen en vermogensbelastingen.

• Rechts ontziet vermogen en stimuleert ondernemerschap.

Wie uitsluitend naar de cijfers kijkt, ziet dat de linkse plannen leiden tot €5–7 miljard hogere belastingopbrengsten, maar ook lagere investeringsgroei van 0,2 procentpunt per jaar.De rechtse plannen verlagen de lasten met €3–5 miljard, maar vergroten de vermogensongelijkheid met circa 8%.

De financiële verkiezingen van 2025

De verkiezingen van 29 oktober gaan niet alleen over migratie, klimaat of woningbouw, maar vooral over de verdeling van kapitaal. Het belastingstelsel is de ruggengraat van elk economisch beleid en de verschillen tussen partijen zijn dit jaar groter dan ooit.

De keuze op het stembiljet bepaalt straks of Nederland kiest voor nivellering en herverdeling, of voor vrijheid en kapitaalbescherming.Voor beleggers, spaarders en ondernemers is dit kortom geen verkiezing om met de handen in de zakken naar te kijken.

Bronnen:

• Centraal Planbureau (CPB), Keuzes in Kaart 2025–2028, september 2025

• Verkiezingsprogramma’s VVD, D66, CDA, GroenLinks-PvdA, Volt, BBB, NSC, JA21, ChristenUnie, SP, SGP, FvD