Vermogen in Nederland uitgelegd: waarom de mediaan belangrijker is dan het gemiddelde

In het kort:

• Vermogen bepaalt je echte financiële gezondheid, omdat het laat zien wat je bezit minus wat je schulden zijn, iets wat inkomen alleen niet kan.

• Vermogen biedt vrijheid en veerkracht, zoals financiële buffers, investeringsmogelijkheden en minder afhankelijkheid van maandelijkse inkomsten.

• Vermogen groeit vaak automatisch, bijvoorbeeld door aflossing van je hypotheek, waardestijging van je huis en rendement op beleggingen, terwijl inkomen meestal stabiel blijft.

De vraag “Hoeveel vermogen hebben Nederlanders?” lijkt eenvoudig, maar het antwoord is dat vaak niet. Veel mensen weten wel wat hun salaris is, maar hebben weinig inzicht in hun totale vermogen. Het gaat dan om spaargeld, beleggingen, de waarde van een woning en schulden bij elkaar. Toch zegt vermogen vaak meer over financiële gezondheid dan inkomen.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceert jaarlijks gegevens over het vermogen van Nederlandse huishoudens. Deze cijfers laten een duidelijk patroon zien: de vermogensverdeling is scheef, de verschillen zijn groot en het gemiddelde geeft een misleidend beeld. Wie echt wil begrijpen waar hij staat, moet vooral naar de mediaan kijken. Dat is het vermogen van de doorsnee Nederlander.

Opbouw totale bezittingen Nederlanders.

Bron: CBS

Wat verstaat het CBS onder vermogen?

Het totale vermogen bestaat uit bezittingen minus schulden. Hieronder vallen onder andere:

• Spaargeld en betaalrekeningen

• Beleggingen zoals aandelen, ETF’s, obligaties en crypto

• De WOZ-waarde van de eigen woning

• Ondernemingsvermogen

• Overige bezittingen

Daar tegenover staan schulden zoals:

• Hypotheek

• Studieschuld

• Persoonlijke leningen

• Roodstand

Pas wanneer de bezittingen hoger zijn dan de schulden ontstaat positief vermogen.

Hoeveel vermogen hebben Nederlanders gemiddeld?

Op basis van de meest recente CBS-gegevens (peildatum 1 januari 2021) komt het volgende beeld naar voren:

• Gemiddeld vermogen per huishouden: ongeveer € 260.700

• Mediaan vermogen: ongeveer € 87.300

Het verschil tussen deze twee waarden is enorm. Het gemiddelde wordt sterk beïnvloed door een relatief kleine groep zeer vermogende huishoudens. De mediaan geeft daardoor een veel realistischer beeld van wat de meeste Nederlanders bezitten.

Ongeveer 63 procent van alle bezittingen bestaat uit woningen en ander onroerend goed. De hypotheek vormt daarbij verreweg de grootste schuld. Hierdoor lijken huishoudens met een koopwoning op papier vaak veel rijker dan huurders, zelfs wanneer het inkomen vergelijkbaar is.

Vermogen per leeftijdsgroep: hoe het zich opbouwt door de jaren heen

Het vermogen van huishoudens groeit doorgaans mee met de leeftijd. Dat komt doordat hypotheken worden afgelost, inkomens stijgen, mensen meer sparen en beleggingen tijd krijgen om te renderen. Op basis van CBS-data (mediaan vermogen per huishouden) ziet het beeld er als volgt uit:

Tabel: Mediaan vermogen per leeftijdsgroep

Leeftijdsgroep	Mediaan vermogen	Toelichting
Onder 25 jaar	€ 0	Jongeren hebben vaak studiekosten en weinig opgebouwd vermogen.
25–35 jaar	€ 13.200	Starten op de woningmarkt en arbeidsmarkt; vermogen begint te groeien.
35–45 jaar	€ 71.800	Meestal stijgend inkomen, aflossen hypotheek, groei beleggingen.
45–55 jaar	€ 123.200	Vermogen neemt verder toe door aflossing, spaargroei en investeringen.
55–65 jaar	€ 175.500	Hoogste gemiddelde vermogen van alle groepen; piek van de opbouwjaren.
65 jaar en ouder	€ 188.000	Vermogen stabiliseert; hypotheek vaak (grotendeels) afgelost, soms lichte intering.

Waarom de mediaan zoveel zegt over rijkdom in Nederland

Wanneer mensen zich afvragen hoeveel vermogen Nederlanders hebben, vergelijken ze zichzelf vaak met het gemiddelde. Dat gemiddelde zegt echter weinig. De rijkste tien procent bezit ongeveer de helft van het totale vermogen in Nederland. Ongeveer vijf procent van alle huishoudens is miljonair.

De mediaan laat zien wat een doorsnee huishouden bezit en vormt daarom een eerlijkere spiegel. Zit jouw vermogen dicht bij de mediaan van je eigen leeftijdsgroep, dan zit je meestal gewoon goed.

Nederland hoort bij de welvarendste landen van Europa.

Bron: CBS

Ben je rijk als je boven de mediaan zit?

Niet per se. Vermogen kan een beeld geven, maar rijkdom blijft altijd relatief. Grofweg kun je zeggen dat iemand met een vermogen iets boven de mediaan financieel sterker staat dan de gemiddelde Nederlander, terwijl wie ruim anderhalf keer de mediaan bezit doorgaans als bovenmodaal wordt gezien. Vanaf ongeveer drie keer de mediaan hoor je bij de hogere vermogens en wie meer dan een miljoen euro aan vermogen heeft, valt in de categorie miljonairshuishoudens. Daarbij is het belangrijk om te beseffen dat een groot deel van het vermogen van veel Nederlanders vastzit in de overwaarde van hun woning. Dat voelt niet altijd als rijkdom, zeker niet wanneer er weinig vrij beschikbaar geld

Waarom Nederlanders vermogen opbouwen zonder het door te hebben

Veel huishoudens realiseren zich niet hoe sterk vermogen kan groeien door factoren zoals de waardestijging van huizen, het aflossen van de hypotheek, regelmatig beleggen in bijvoorbeeld indexfondsen en automatisch sparen. Zelfs mensen die niet actief beleggen bouwen vermogen op doordat hun hypotheekschuld daalt terwijl hun woning in waarde stijgt. Dat verklaart waarom oudere generaties vaak aanzienlijk hogere vermogens hebben dan jongere.

Hoe jij jouw vermogen kunt vergelijken

Wie wil weten waar hij staat, kan drie eenvoudige stappen volgen:

1. Bereken je nettovermogen

   Tel alle bezittingen op en trek daar alle schulden vanaf.

2. Kies de juiste leeftijdsgroep

   Het CBS gebruikt de leeftijd van de hoofdkostwinner, de persoon met het hoogste inkomen in het huishouden.

3. Vergelijk je vermogen met de mediaan

   Dat geeft een eerlijk en realistisch beeld van je positie.

De doorsnee Nederlander

De vraag “Hoeveel vermogen hebben Nederlanders?” laat zien hoe ongelijk het vermogen verdeeld is. Het gemiddelde is hoog, maar zegt weinig. De mediaan laat zien wat de doorsnee Nederlander bezit. Voor de meeste mensen groeit vermogen vooral door woningbezit, aflossingen en geleidelijke opbouw van spaargeld en beleggingen.

Wie zijn positie eerlijk wil beoordelen, vergelijkt zichzelf niet met de rijkste groep of met beelden op sociale media, maar met de mediaan van de eigen leeftijdsgroep. Vermogen opbouwen blijft een spel van lange adem. Consequent sparen, beleggen en schulden afbouwen maken uiteindelijk het grootste verschil.

Lees meer: Dan Ives doet een gewaagde voorspelling voor techaandelen in 2026

Voor particuliere beleggers die hun vermogen stap voor stap willen laten groeien, speelt niet alleen de hoogte van hun inleg een rol, maar vooral ook hoeveel kosten er onderweg weglekken. Zeker voor wie periodiek belegt of vermogen wil spreiden over meerdere markten, kunnen transactiekosten en vooral valutakosten het uiteindelijke rendement merkbaar drukken.

MEXEM werd door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025 en biedt een van de laagste valutatarieven in de markt: 0,005 procent, tegenover 0,25 procent bij DEGIRO en SAXO Bank. Dat verschil kan voor een doorsnee belegger oplopen tot honderden tot duizenden euro’s per jaar. Zo positioneert MEXEM zich als beste allround broker van 2025, met scherpe tarieven die het rendement van beleggers merkbaar kunnen verbeteren.