Nexperia in het oog van de storm: hoe een Nederlandse chipmaker symbool werd van een wereldwijde geopolitieke kettingreactie
- Jan Kuijpers
- 1 dag geleden
- 4 minuten om te lezen
Wat begon als een ingreep van de Nederlandse overheid om strategische technologie te beschermen, is in enkele maanden uitgegroeid tot een mondiale supplychaincrisis. Nexperia, het Nijmeegse chipbedrijf dat volledig in Chinese handen is, staat daarbij in het centrum van de storm. Niet vanwege hightech innovaties, maar door de meest alledaagse en goedkoopste chips die in auto’s, huishoudelijke apparatuur en industriële systemen worden gebruikt.
Een open brief die Nexperia deze week publiceerde, markeert een nieuw dieptepunt in de spanningen. Het bedrijf roept zijn Chinese moeder Wingtech publiekelijk op om de toeleveringsketen te herstellen, omdat klanten uit meerdere sectoren dreigen hun productielijnen stil te leggen.
“Deze situatie kan niet voortduren,”
schrijft Nexperia, na weken waarin telefoontjes en e-mails aan het moederbedrijf onbeantwoord bleven.
Van Nijmegens hoofdkantoor naar Chinese fabriekspoort: een simpel chipje wordt geopolitiek drukmiddel
De kern van het conflict ligt duizenden kilometers verderop, in het industriële zuiden van China. In Dongguan, naast een vervallen terrein met overwoekerd onkruid, staat een fabriek die is uitgegroeid tot een wereldwijde chokepoint in de autosector. Hier worden de miljoenen goedkope halfgeleiders verpakt die Nexperia over de hele wereld verkoopt.
Ze kosten vaak maar fracties van een cent, maar ze zijn onmisbaar. Ze zitten in remsystemen, elektrische ramen, stroommodules en batterijmanagement. Zonder deze “domste” chips rijdt er geen auto van de band.
Toen Nederland eind september besloot om Nexperia tijdelijk onder toezicht te plaatsen vanwege zorgen dat Wingtech technologie en activiteiten naar China zou overhevelen, reageerde Beijing direct. De export van in China verpakte Nexperia-chips werd geblokkeerd, met als gevolg dat voorraden bij autofabrikanten razendsnel slonken.
De industrie, die zwoor nooit meer verrast te worden na de chipcrisis van 2020 tot 2021, bleek opnieuw onvoorbereid.
“Niemand bereidde zich voor op geopolitieke verstoringen, en ze zijn nog steeds niet voorbereid,”
zegt Ambrose Conroy, CEO van Seraph Consulting, dat autofabrikanten adviseert.
Nederland draait ingreep deels terug, China houdt alsnog de sleutel in handen
Afgelopen week kwam er voorzichtig beweging in de impasse. De Nederlandse overheid draaide de overname van Nexperia’s hoofdkantoor terug, een stap die internationaal werd gezien als een signaal van de-escalatie.
Maar zoals de Chinese geopolitiek-analist Li Xing observeert:
“De Nederlanders dachten dat ze Nexperia hadden overgenomen, maar ze namen alleen een kantoorgebouw over. De echte macht zit in China.
Want terwijl Den Haag het bestuur tijdelijk neutraliseerde, bleven alle operationele activiteiten in China volledig onder controle van Wingtech. De exportstop bleef dus staan, een krachtig drukmiddel dat pas werd versoepeld nadat Trump en Xi elkaar ontmoetten in Busan.
Automakers opnieuw getroffen: Nissan, Honda en Bosch op de rem
De gevolgen waren acuut. Autofabrikanten die dachten dat hun supplychain inmiddels geografisch gespreid en beter voorbereid was, bleken nog steeds afhankelijk van één fabriek.
Onder meer:
Nissan moest de productie van de populaire Rogue SUV verminderen.
Honda voerde tijdelijke stops door.
Bosch, dat jaarlijks voor 200 miljoen euro aan Nexperia-chips afneemt, moest werktijd verminderen.
Het pijnlijke inzicht: juist de goedkope, eenvoudige componenten bleken het meest kwetsbaar. Een Europese autoproducent zei zelfs geen alternatieve toeleverancier te hebben voorbereid “omdat het zulke alledaagse chips waren”.
De logistieke problemen werden verder versterkt doordat Nexperia in oktober wel aan sommige Chinese distributeurs kon leveren, maar uitsluitend tegen betaling in yuan. Buitenlandse klanten konden daar niet op inspelen, waardoor verzendklare chips zich in de fabriek opstapelden.
Globale ketens vervlochten, en dat geldt ook voor low-tech
De crisis laat zien dat China niet alleen een dominante rol speelt in high-end technologie en zeldzame aardmetalen, maar ook in de wereld van eenvoudige halfgeleiders. Het idee dat supplychainrisico's alleen spelen bij geavanceerde chips, blijkt een misvatting.
Zoals Alfredo Montufar-Helu van Ankura Consulting het verwoordt:
“Zelfs in middensegmenten en low-end maakt de industrie zich afhankelijk van China. Wil Beijing de keten raken, dan kan dat altijd.”
Het probleem is dat deze chips niet zomaar uitwisselbaar zijn. Ze worden vaak direct op componenten gesoldeerd, waardoor overstappen op een ander merk maanden aan test- en certificeringstijd kost. Het Duitse Hella rekent zelfs op een jaar om alternatieve leveranciers goedgekeurd te krijgen.
Nexperia’s open brief: een signaal van breuklijnen
Voor Nexperia zelf is de situatie bijna surrealistisch. Het bedrijf vraagt zijn eigen moeder om interne blokkades op te heffen. Dat is hoogst uitzonderlijk. De brief moet worden gelezen als een teken dat:
De interne communicatie tussen Nexperia en Wingtech is vastgelopen.
De operationele schade zo groot wordt dat Nexperia reputatierisico loopt richting zijn klanten.
De geopolitieke spanning groter is dan de bedrijfsstructuur kan absorberen.
Nexperia schrijft dat de verstoring “niet langer houdbaar is” en dat “klanten op het punt staan productie stil te leggen”.
Een bredere les: de prijs van ketenresilience
De crisis rond Nexperia laat haarscherp zien hoe kwetsbaar zelfs eenvoudige productieketens zijn in geopolitieke turbulentie.
Just-in-time-logistiek werkt perfect in een stabiel klimaat, maar wordt een risico zodra landen elkaar als strategische rivalen behandelen.
Toyota is één van de weinige merken die goed door de storm heen komt. Sinds de aardbeving van 2011 hanteert Toyota een model waarbij maandenlange chipvoorraden worden aangehouden.
Andere fabrikanten staan nu voor een dure keuze:
Diversifiëren naar meerdere chipmakers
Voorraad bufferen
Productdesign herzien
Testprocessen versnellen
Maar zoals Montufar-Helu het formuleert:
“Iedereen gaat praten over resilience, maar dan realiseren ze zich hoe duur het is.”
Conclusie: Nexperia is geen incident, maar een voorbode
De crisis bij Nexperia is niet slechts een conflict tussen Nederland en China. Het is een waarschuwing voor de hele westerse industrie dat zelfs ogenschijnlijk banale componenten strategische drukmiddelen kunnen worden.
In een wereld waarin supplychains geopolitiek zijn geworden, is de fabriek in Dongguan niet zomaar een productielijn. Het is een knooppunt waar industriële zekerheid en diplomatieke spanningen samenkomen.
De open brief van Nexperia aan Wingtech is dan ook meer dan een noodsignaal. Het is een teken van een bedrijf dat klem zit tussen twee grootmachten, terwijl daarbuiten autofabrikanten aftellen hoeveel dagen hun productie nog kan draaien.
Een klein chipje, een enorme kettingreactie.
Ook voor particuliere beleggers onderstreept deze crisis hoe belangrijk het is om kosten, spreiding en operationele risico’s scherp in beeld te houden. Wie zijn portefeuille wil beschermen tegen onverwachte verstoringen, doet er goed aan niet alleen naar bedrijven en sectoren te kijken, maar ook naar de efficiëntie van de broker die elke transactie uitvoert.
MEXEM werd door Brokerskiezen.nl uitgeroepen tot beste allround broker van 2025, met 0,005 procent valutakosten tegenover 0,25 procent bij DEGIRO en SAXO Bank. Dat verschil kan voor veel beleggers oplopen tot honderden tot duizenden euro’s per jaar. Daarmee geldt MEXEM voor veel beleggers als de meest complete keuze voor wie lage kosten en internationale spreiding belangrijk vindt.
